Wieża Ciśnień w Zabrzu

Wybudowana ponad 100 lat temu Wieża Ciśnień w Zabrzu zaprojektowana została przez architekta Augusta Kinda oraz radcę budowlanego Friedricha Loose. Jak inne tego typu budynki, odpowiedzialna była za utrzymywanie stałego ciśnienia w sieci wodociągowej miasta. Pobudowana z czerwonej cegły na planie ośmioboku, mierzyła 46 metrów. Budowla wsparta była na ośmiu filarach, z czego centralny wspornik mieścił klatkę schodową. Na wysokości 28 metrów mieścił się potężny (ok. 2 tysięcy m3) nitowany zbiornik na wodę, który zasilał, na zasadzie naczyń połączonych, rury miejskiego wodociągu. Swoją rolę wieża pełniła przez ponad pół wieku, a nieczynna od lat 90. XX w. zaczęła stopniowo popadać w ruinę. Szczęśliwie budynek zakupiło miasto, a kiedy w 2017 roku obiekt przejęło zabrzańskie Muzeum Górnictwa Węglowego, pojawiły się plany rewitalizacji zabytkowej budowli.

Czytaj również: Rewitalizacja dawnej fabryki pomp w Lesznie

Udana rewitalizacja

Dzięki dofinansowaniu ze środków Województwa Śląskiego oraz Unii Europejskiej udało się przeprowadzić generalny remont wieży, który obejmował nie tylko prace budowlano-instalacyjne i nowe zagospodarowanie terenu wokół, ale przekształcenie budowli na cele edukacyjno-naukowe, w tym zakup wyposażenia. Obecnie Wieża Ciśnień w Zabrzu mieści w sobie muzeum węgla z nowoczesną, interaktywną wystawą Carboneum. Zajmuje ona pomieszczenia na poziomie dawnego zbiornika. Autorom ekspozycji zależało na prezentacji węgla nie tylko jako paliwa kopalnego, ale jako pierwiastka o szerokim zastosowaniu i bogatej historii. Wystawa podzielona jest na kilka stref tematycznych, a wykorzystanie różnych interakcji, m.in. elementów sterujących, dotykowych czy układanek i dźwigni, czy czynią ją niezwykle atrakcyjną i unikalną na tle dotychczasowych prezentacji tego surowca. W zrewitalizowanym budynku na wysokości około 20 metrów dostępny jest dla zwiedzających taras widokowy, skąd można podziwiać panoramę Zabrza, a na samym dole znajduje się część rekreacyjno-gastronomiczna. Niewątpliwą atrakcją i ciekawym rozwiązaniem jest kawiarnia rozlokowana w jednym ze wsporników, który w całości został przeszklony. Właściciele obiektu mają także plany dotyczące zagospodarowania terenu wokół wieży, który w przyszłości będzie miejscem do organizacji imprez plenerowych. Otwarta niedawno zabrzańska atrakcja już otrzymała pierwsze wyróżnienia, m.in. tytuł „Budowy Roku 2021” w kategorii Obiekty przebudowane i rewitalizowane o wartości do 23