Czym właściwie jest fikcja młodzieżowa i dlaczego ma różne twarze?

Przede wszystkim YA to nie gatunek, ale przedział wiekowy. Fikcja YA skierowana jest do publiczności w wieku 12–18 lat (12–14 lat to dolna granica rynku YA). Dla młodszych możemy wyróżnić MG (Middle Grade), czyli powieści dla osób w wieku 8–12 lat, czy NA dla starszych odbiorców (New Adult – od 18 do 25 lat). Nie oznacza to jednak, że starsi czytelnicy nie sięgają po literaturę młodzieżową – czyta ją z zapałem wielu dorosłych

Literatura młodzieżowa obejmuje wiele gatunków, w tym romans, thriller, kryminał, dystopię, powieść historyczną, science fiction, fantasy. Popularnością cieszy się prawdziwa mieszanka gatunków i motywów, jesteśmy także świadkami ogromnego wzrostu zainteresowania tytułami publikowanymi wcześniej na platformie internetowej Wattpad.

Krótko mówiąc, powieści dla młodzieży są tak różnorodne jak ich czytelnicy. Istnieje jednak kilka kluczowych elementów, które łączą większość powieści YA:

- bohater nastoletni, zwykle w wieku 14–18 lat;

- historia z punktu widzenia nastolatka (lub nastolatków w powieściach przedstawiających wiele punktów widzenia), a nie dorosłego, który wspomina swoje nastoletnie lata;

- autentyczne przeżycia emocjonalne;

- tematy związane z dojrzewaniem, takie jak odkrywanie, kim jesteś, odnajdywanie pewności siebie, kwestionowanie autorytetów lub obrona tego, w co wierzysz;

- bardziej dojrzałe treści, w tym dotyczące zdrowia psychicznego, związków oraz seksu i seksualności (chociaż w przypadku YA treści są zwykle mniej dosłowne niż w książkach New Adult lub literaturze dla dorosłych; stąd też potrzeba używania ostrzeżeń, tzw. trigger warnings).

Co w trawie piszczy, czyli o różnorodności gatunkowej w książkach młodzieżowych!

ROMANSE:

Romans YA cieszy się większym zainteresowaniem niż kiedykolwiek. W świecie pełnym głębokich powiązań, rozwijających się uczuć i burzliwych romansów przeżyjesz wzloty i upadki młodzieńczej miłości. Od opowieści o złamanym sercu i nieodwzajemnionych uczuciach po historie podnoszące na duchu, napełniające nadzieją – naprawdę każdy znajdzie coś dla siebie!

To w tym gatunku znajdziesz 11 papierowych serc Kelsey Hartwell, powieść, w której idealne życie głównej bohaterki zmienia się w ciągu chwili – dziewczyna traci pamięć i nie wie, jak powrócić do przeszłości i odzyskać tożsamość. Za to książki Lynn Painter, Lepiej niż w filmach i Lepiej niż wczoraj, łączą autentyczne portrety psychologiczne bohaterów z uroczymi i komfortowymi historiami. Wśród romansów warto wymienić także Sztukę przyciągania Zofii Golachowskiej, powieść rozgrywającą się w londyńskiej szkole z niezwykle popularnym motywem „muszą ze sobą współpracować”, czy Pocałunki i croissanty Anne-Sophie Jouhanneau, po której przeczytaniu będziesz marzyć tylko o locie do Paryża po ciepłego croissanta!

OBYCZAJÓWKI O WAŻNYCH TEMATACH:

Zupełnie odrębną grupę tworzą historie obyczajowe stawiające na pierwszym planie osoby queerowe, neuroróżnorodne czy z niepełnosprawnościami. Czytelnicy potrzebują własnej reprezentacji, stąd coraz większa różnorodność tytułów, w których każdy z nas może odnaleźć siebie i poczuć, że jest częścią historii. W wydawnictwie Young warto wyróżnić m.in.:

- Weź wdech i policz do dziesięciu Natalii Sylvester – wzruszająca, chwytająca za serce młodzieżówka, której główna bohaterka jest osobą z niepełnosprawnością; to opowieść, która uczy marzyć, pokazuje, że najważniejsze jest bycie sobą i podążanie własną ścieżką mimo trudności.

- Zanim wybuchnie słońce Józefiny Płotka – głos młodego pokolenia, w którym zakochają się wszyscy uwielbiający motyw fake dating.

- Tokio Ever After i Tokio Dreaming Emiko Jean – emocjonująca historia o tożsamości, miłości i odkrywaniu swojego miejsca na świecie. Jak zareaguje Izzy, gdy dowie się, że jest księżniczką?

- Jessie K. chce czegoś więcej Jackie Khalilieh – historia o bohaterce w spektrum autyzmu. To own voice autorki, która tak samo jak Jessie jest osobą autystyczną.

- Droga Meduzo Olivii A. Cole – poruszająca powieść w wersach o odzyskiwaniu swojego głosu i prawa do własnego ciała.

- Książki Sophie Gonzales, czyli Perfect on paper, Only mostly devasted. Prawie w totalnej rozsypce i Nigdy, przenigdy nie będziemy razem, w których queerowość łączy się z niepowtarzalnym humorem.

 

MROCZNE THRILLERY I HORRORY:

Nuta dreszczyku czasami przyda się każdemu, a polski rynek książek młodzieżowych coraz bardziej otwiera się na thrillery i horrory. Oto kilka z nich!

- Muchomory w cukrze (thriller) i Nocne godziny (horror) Marty Bijan to tytuły, które kuszą mrokiem, nietuzinkowymi historiami i gamą intrygujących postaci.

- W mroku płytkich kłamstw Ginny Myers Sain łączy thriller i wątki paranormalne z motywem małego miasteczka w historii o zniknięciu przyjaciółki głównej bohaterki.

 

FANTASTYKA:

Fantastyka skierowana do nastoletniej publiczności skupia się na bohaterach będących rówieśnikami osób czytających. Tak jak fantasy dla dorosłych obejmuje historie o światach różniących się od naszego, w których mogą się pojawić mityczne stworzenia czy magia. Warto tutaj wyróżnić następujące tytuły:

- Noc Zimnego Księżyca Alisson Saft, niepowtarzalny romans fantasy, w którym główni bohaterowie rywalizują o sławę i swoje serca w magicznym polowaniu! Zatrać się w wyjątkowym świecie inspirowanym Anglią z lat trzydziestych i mrocznej estetyce.

- Dylogię Córki tamtych Wiedźm Weroniki Łodygi, po brzegi wypełnioną magią.

- Dylogię Niebiańskie Królestwo autorstwa Sue Lynn Tan. Jeśli uwielbiasz książki fantasy, które opierają się na mitologii i legendach, koniecznie sięgnij po Córkę Bogini Księżyca i Serce Wojownika Słońca.

- Dylogia Villains Amandy Foody i C.L. Herman, czyli Wszyscy jesteśmy łotrami i Wszystkie nasze klęski, to historia łącząca magię i motyw turnieju, w którym wygra tylko jedna osoba – nie będziesz w stanie się od niej oderwać.

- Trylogia Wiedźmag i Dziewczyna z głębi oceanu to fantastyczne powieści graficzne Molly Knox Ostertag.

 

Siła Young Adult!

Wiele książek zaciera granice między literaturą dla młodych i dorosłych, a czytelnicy w każdym wieku mają szeroki zakres preferencji czytelniczych. Ostatecznie wybór między literaturą dla młodzieży a literaturą dla dorosłych zależy od indywidualnych zainteresowań, rozwoju osobistego i gustów. Najbardziej satysfakcjonujące przygody czytelnicze zdarzają się, gdy pozwalasz, aby Twoje serce było Twoim przewodnikiem i obejmowało historie bliskie temu, co najbardziej Cię intryguje lub z czym się utożsamiasz.

Wszystkie propozycje książek Wydawnictwa Young dostępne są TU.