Od treningu do widowiska, czyli o turniejach rycerskich
Turnieje rycerskie przez stulecia stanowiły rozrywkę dla mieszkańców miast, a także na królewskich dworach. Stały się przez to ważnym elementem kultury europejskiej. O tym, jak „treningi” rycerzy zmieniały się w wielkie teatralne widowiska dla elit opowiada wystawa Od turnieju do karuzelu. Igrzyska rycerskie w nowożytnej Europie. Ekspozycję można oglądać od 15 listopada 2022 do 2 kwietnia 2023 roku w Stajniach Kubickiego w Łazienkach Królewskich.

- Promocja
Nowa wystawa czasowa w Łazienkach to opowieść o kulturze turniejowej przede wszystkim na ziemiach polskich w okresie XV-XVI wieku. W Polsce wciąż żywa jest pamięć o wielkich rycerzach: Zawiszy Czarnym, Zyndramie z Maszkowic czy Spytku Jarosławskim. Z kronik wiemy, że polscy rycerze niejednokrotnie wygrywali również turnieje organizowane poza naszymi granicami.
Zawody rycerzy w Europie były rozgrywane z udziałem masowej publiczności, a także dla elit. Było to kosztowne i szczegółowo zaplanowane widowisko. Dla rycerzy turniej wciąż jednak był swego rodzaju treningiem sztuki walki, podczas którego zawodnik mógł nawet stracić życie. W ciągu stuleci turnieje przeszły więc długą drogę ewolucji. Traktowane początkowo jako praktyczne ćwiczenia wojskowe, zyskały z czasem ideologiczną podbudowę. Stały się emanacją etosu rycerskiego, szlachetną i pozbawioną ducha wrogości rywalizacją, w której propagowano cnoty chrześcijańskie (obrona Kościoła i słabszych przed krzywdą) oraz wartości kultury świeckiej: hojność, szacunek do kobiet, dworność czy dobre maniery.
Na wystawie prezentowane są obiekty m.in. z Państwowych Zbiorów Sztuki w Dreźnie, które szczycą się jedną z najwspanialszych kolekcji uzbrojenia turniejowego i ceremonialnego. Eksponaty składają się w opowieść o tym, jak na przestrzeni lat w Polsce i Europie zmieniało się wyposażenie rycerzy. Na naturalnej wielkości manekinach ilustrujących pojedynek konnych wojowników zobaczymy m.in. XVI-wieczne, ponad 30-kilogramowe zbroje, zaopatrzone w charakterystyczne elementy, dające dodatkową osłonę przed ciosem rycerskiej kopii. W gablotach z kolei zgromadzono elementy turniejowego uzbrojenia zaczepnego i ochronnego pochodzące z dwóch najprzedniejszych krajowych kolekcji oręża – Muzeum Wojska Polskiego i Zamku Królewskiego na Wawelu. Szczególną uwagę zwraca hełm typu „żabi pysk”, będący niewątpliwie jedną z ikon obyczaju turniejowego oraz dekorowana drewniana tarcza używana w XVI-wiecznych pojedynkach husarskich. Do zmagań pieszych nawiązują z kolei dwa imponujące miecze dwuręczne ze zbiorów drezdeńskich.
Wystawie towarzyszyć będzie program edukacyjny.
Wystawa „Od turnieju do karuzelu. Igrzyska rycerskie w nowożytnej Europie”
Termin: 15 listopada 2022–2 kwietnia 2023
Miejsce: Stajnie Kubickiego w Łazienkach Królewskich
Wstęp: od 15 do 30 listopada 2022: bezpłatnie w ramach akcji „Darmowy listopad”;
od 1 grudnia 2022 w ramach biletu do Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa: bilet normalny – 16 zł, ulgowy – 8 zł, dzieci od lat 7 i młodzież do 26. roku życia – 1 zł, w piątki wstęp bezpłatny.
Partnerzy wystawy: Staatliche Kunstsammlungen Dresden, Zamek Królewski na Wawelu, Muzeum Wojska Polskiego
Mecenas Muzeum: PZU
1 z 6

lazienki-1
2 z 6

lazienki-2
3 z 6

lazienki-1
4 z 6

lazienki-4
5 z 6

lazienki-5
6 z 6

lazienki-6