Moda lat 30.: tło historyczne i polityczne
Lata 30. to między innymi czas globalnego kryzysu ekonomicznego znanego jako Wielki Kryzys, który wpłynął na życie ludzi na całym świecie. W Stanach Zjednoczonych w 1929 roku wybuchł niespodziewany rozłam giełdowy, powodujący bezrobocie, ubóstwo i spowolnienie gospodarcze. Sytuacja ekonomiczna wpłynęła na codzienne życie, w tym modę.
Politycznie, lata 30. to również okres międzywojenny - między I a II wojną światową. Faszyzm we Włoszech, narodowy socjalizm w Niemczech i wojna domowa w Hiszpanii wprowadzały niepewność i wpłynęły na modę w zupełnie nowy, nieznany dotychczas sposób.
Lata 30.: moda. Co nosiły kobiety?
Gdy lata dwudzieste zmieniły się w lata trzydzieste, moda damska płynnie ewoluowała od chłopięcego wyglądu z poprzedniej dekady do bardziej kobiecej sylwetki. Długość spodni spadła do kostek, a talia powróciła na swoje naturalne miejsce. Podczas gdy prostota lat dwudziestych stworzyła pozbawioną krągłości sylwetkę przypominającą worek, proste linie wczesnych lat trzydziestych opływały krągłości, tworząc miękką, kobiecą figurę.
Do smukłego wyglądu sylwetki wczesnych lat trzydziestych przyczyniło się jedno z najważniejszych osiągnięć i trendów dekady: cięcie po skosie. Cięcia tkaniny pod kątem 45 stopni w stosunku do splotu, które tworzy opływową, przylegającą do ciała odzież, zaczęła używać w latach 20. projektantka Madeleine Vionnet, a w latach 30. stało się ono niezwykle popularną metodą konstruowania kobiecych sukienek oraz spódnic.
Getty Images
Podczas gdy stroje wieczorowe zostały zdominowane przez odzież przylegającą do ciała, stroje dzienne powróciły do romantyzmu i kobiecości. Sukienki dzienne były dostępne w różnych wzorach: w kwiaty, kratę, kropki i bardziej abstrakcyjne nadruki, takie jak zebra. Znakiem rozpoznawczym mody lat 30-tych stały się także przerysowane ramiona w garniturach oraz sukienkach.
Lata 30. Moda i charakterystyczne elementy stylu
Mimo wyzwań społecznych, politycznych i ekonomicznych, moda damska Lata 30. XX wieku była pełna wyrafinowania, elegancji, a nawet pewnego rodzaju nowoczesności.
Do charakterystycznych elementów stylu zaliczają się:
- Długie i smukłe suknie - moda damska lat 30. cechowała się sukienkami dłuższymi niż te z lat 20. Sylwetki były zazwyczaj smukłe, obcisłe w górnej części, często z odkrytymi ramionami i rozszerzały się ku dołowi, podkreślając talię.
- Cięcie po skosie - tzw. bias cut, czyli cięcie po skosie dawało tkaninie zdolność do rozciągania się na boki, co pozwoliło na tworzenie ubrań o bardziej dopasowanym, smukłym kroju. Sukienki i spódnice wykonane w ten sposób podkreślały kobiece kształty, jednocześnie zachowując wygodę noszenia.
- Eleganckie dodatki - pełno było eleganckich detali, takich jak koronki, falbany, frędzle i ozdoby z piór.
- Kapelusze i akcesoria - kapelusze były nieodłącznym elementem damskiej garderoby. Popularność zyskiwały modele koktajlowe, berety i duże okulary przeciwsłoneczne. Również długie rękawiczki i biżuteria, zwłaszcza większe kolczyki, które były znaczącymi elementami każdej stylizacji.
- Makijaż i fryzury - makijaż z tego okresu cechował się delikatnością. Charakteryzował się wyeksponowanymi ustami i podkreślonymi oczami. Włosy także były utrzymywane raczej w krótkiej długości, często układane w wygładzone fale.
Getty Images
Moda lat 30. w Polsce
Mimo swojego odosobnienia od międzynarodowych trendów moda damska w Polsce w latach 30. XX wieku ulegała wpływom zmieniającej się sytuacji społecznej, politycznej i kulturalnej. Okres międzywojenny w Polsce, będący efektem odzyskania niepodległości w 1918 roku po 123 latach rozbiorów, przyniósł ze sobą wiele wyzwań i zmian. W tym trudnym kontekście kobiety polskie, podobnie jak ich europejskie odpowiedniczki, starały się znaleźć wyjątkowe sposoby wyrażenia swojej indywidualności poprzez modę.
Sukienki z lat 30. w Polsce charakteryzowały się pewnym spóźnieniem w stosunku do międzynarodowych trendów, co było efektem m.in. bardziej tradycyjnego i konserwatywnego podejścia do mody. Jednak mimo tego można było odnaleźć nadal pewne elementy międzynarodowych trendów, które znalazły w niej swoje miejsce.
W polskich szafach obecne były względnie długie i smukłe suknie z odkrytymi ramionami oraz rozszerzające się ku dołowi. Moda w Polsce, podobnie jak w innych krajach cechowała się eleganckimi detalami, takimi jak koronki, falbany i frędzle. W stylizacjach polskich kobiet można było dostrzec wyrafinowane wzornictwo i akcenty art déco. Polki kochały również kapelusze.
Mimo trudności i zawirowań politycznych, moda lat 30. była ważnym elementem wyrażania tożsamości i indywidualności polskich kobiet. Inspiracją dla wielu z nich były również gwiazdy kina i moda międzynarodowa. Ikony mody tamtych czasów, takie jak Marlene Dietrich czy Greta Garbo, wprowadzały nowe trendy, które znalazły odzwierciedlenie również w polskim stylu.
Getty Images
Ikony mody lat 30.
Na początku dekady, w następstwie Wielkiego Kryzysu w Ameryce, moda lat trzydziestych, a także wszystkie inne aspekty normalności uległy głębokim zmianom. Niemal z dnia na dzień zniknęła żywiołowość mody lat 20., a wyrafinowany i bardziej konserwatywny styl stał się de rigueur. W drugiej połowie dekady, moda lat 30. była pod silnym wpływem hollywoodzkiego glamour, podczas gdy odzież dzienna zmieniła się w praktyczną, a kobiety takie jak Katharine Hepburn przyjęły sportowy wygląd; trend, który wpłynął w późniejszym czasie na modę lat 40. i jest nadal uwielbiany przez dziesiątki projektantów.
Oto kobiety, które rządziły tamtymi czasami:
Bette Davis
Bette Davis, która nie została uznana za konwencjonalnie piękną przez producentów filmowych, stała się idolką każdej dziewczyny na całym świecie, kiedy ogłosiła swoje słynne zdanie:
"Hollywood chciało, żebym była ładna, ale ja walczyłam o realizm".
Oprócz bycia ikoną feminizmu, status ikony stylu Bette wynikał z jej charakterystycznego blond boba.
Marlene Dietrich
Inną aktorką, która przeciwstawiła się presji Hollywood była Marlene Dietrich, która zasłynęła między innymi z powiedzenia:
"Ubieram się dla siebie. Nie dla wizerunku, nie dla publiczności, nie dla mody, nie dla mężczyzn".
Chociaż Marlene była również fanką sukni balowych, stała się pierwszą znaną kobietą w historii, która nosiła smokingowy garnitur.
Katherine Hepburn
Niewiele kobiet wywarło tak trwały wpływ na modę jak Katharine Hepburn. Hepburn jest prawdopodobnie jedną z osób, którym należy podziękować za spodnie z szerokimi nogawkami i koszule, które dziś są nadal modne. W 1986 roku wpływ aktorki został doceniony przez Council of Fashion Designers of America, która przyznała jej nagrodę za całokształt twórczości.
Jean Harlow
Kolejna gwiazda ekranu, która przeciwstawiła się konwencjonalnemu postrzeganiu piękna tamtych czasów, Jean jest znana ze swojego platynowego blond boba (który zainspirował tysiące naśladowczyń do podobnego strzyżenia), różanych ust i łukowatych brwi, a także jej ubioru i zdolności aktorskich. Marilyn Monroe często określała Jean mianem swojej idolki - i dlatego teraz my też to robimy.
Vivien Leigh
Vivien Leigh, gwiazda “Przeminęło z wiatrem”, była zapierająco piękna i zawsze świetnie ubrana. Jako fanka Schiaparelli, Lanvin, Diora i Balmain, Vivien była znana nie tylko ze swojego sukcesu na ekranie - zdobyła dwa Oscary dla najlepszej aktorki - ale także z pokaźnych rozmiarów garderoby poza ekranem.
