Mieszkańcy Europy i większości krajów poza Japonią nierzadko mylnie uznają sake za japońską wódkę. Ten napój nie jest jednak destylatem jak wódka, brandy czy whisky, lecz alkoholem produkowanym bez procesu destylacji. Z racji swojej niskiej zawartości alkoholu (ok. 17 proc.), sake bywa nazywane też winem ryżowym. Lecz proces produkcyjny bardziej przypomina warzenie piwa z wykorzystaniem drożdży, ale sake nie jest ani winem, ani piwem. W Japonii to słowo oznacza po prostu każdy napój alkoholowy. Określa się tak zarówno tradycyjny trunek z ziaren ryżu, jak i wino, szampana czy whisky.

Aby jeszcze bardziej namieszać, to trzeba wspomnieć, że to co nazywamy w Polsce sake, po japońsku określa się jako nihon-shu, co znaczy „japoński alkohol”, a także seishu, czyli „czysty alkohol”. Z wyglądu sake może narzucać skojarzenia z białym winem. W zależności od rodzaju, może być bezbarwne lub lekko żółtawe. Smak najczęściej opisuje się jako słodkawy i trochę cierpki. Sake rzecz jasna dzieli się na różne odmiany. Zatem przejdźmy do tego.

Jak pić sake? Rodzaje

Aby wyprodukować różnego rodzaje sake, tuż przed wyciśnięciem sake dodaje się (lub nie) alkohol. Zależnie od tego, czy jest dodany i w jakiej ilości, wyróżniamy kategorie: sanzo-shu, futsu-shu i tokutei-meisho-shu. Pierwsza posiada duży dodatek alkoholu i jest trunkiem niższej jakości. Druga to zwykła sake, zaś trzecia to sake najlepszej jakości. Ze względu na dużą ilość wytwórni sake oraz wytwarzanych przez każdą z nich wielu rodzajów tego trunku i masy ich odmian, nie jesteśmy w stanie wymienić pełną klasyfikację. Jeśli już, to skupmy się na wybranych sake najlepszej jakości:

Junmai ginjo-shu – przygotowywany pracochłonnymi metodami, przy pomocy tradycyjnych narzędzi i metod. Trunek oferowany w wersjach z dodatkiem destylowanego alkoholu (wówczas na naklejce zamieszczany jest napis ginjō-shu) lub bez dodatku (wtedy napis junmai-ginjō-shu). Ma lekki, owocowy smak.

Honjozo-shu – zawiera niewielki dodatek destylowanego alkoholu w celu wzmocnienia smaku i aromatu, delikatnie pachnąca, łatwa do picia.

Junmai Daiginjo-shu – uważana za sake najwyższej klasy. Produkty w tej klasie łączą wyrafinowany smak z odpowiednią kwasowością, smakiem i zapachem.

Junmai-shu – wytwarzana bez dodatku destylowanego alkoholu lub cukru. Niegdyś ryż musiał być spolerowany tak, aby usunąć co najmniej 30 proc. zewnętrznej części ziarna. Obecnie nie ma takiego wymogu, ale stosuje się również spolerowanie do 70 proc. Ma bogaty smak i aromat.

Jak pić sake?

Oczywiście o sake można byłoby pisać i pisać. Nie tylko o samej historii tego trunku, co chociażby podziale ze względu na pasteryzację, ale najwyższa pora przejść do najważniejszej kwestii, czyli tego, jak powinniśmy pić ten tradycyjny japoński napój. Sake można podawać w różnych temperaturach. Do podawania ciepłego sake w restauracjach wykorzystuje się specjalne butelki o nazwie tokkuri, które następnie są nalewane do czarki choko czy Gui-nomi. Jednak poza Japonią sake nalewa się bezpośrednio z butelki i pije z kieliszków do wina. Do sake o temperaturze niższej niż pokojowa rekomenduje się kieliszki o pojemności 110 lub 60 ml.

Tradycyjnie dojrzałe sake pije się podgrzaną do 42-45 stopni C. Niższe temperatury (35–40 stopni C.) są zalecane dla rodzajów o łagodnym, delikatnym smaku. Z kolei sake o aromacie owocowym i niepasteryzowane powinny być podawane po schłodzeniu do 10°C, w lecie z lodem. W przypadku podawania na zimno świetnym rozwiązaniem jest skorzystać z odmiany ginjo.

Sake generalnie pije się solo, ale może być też dodatkiem do drinków alkoholowych lub bezalkoholowych – Wasabi Mary czy Classic Sake-tini. Jednak najlepiej jest podchodzić do tego napoju w należyty sposób, pijąc go samodzielnie.

Jak pić sake? Jedzenie i przechowywanie

Sake świetnie sprawdza się z posiłkami. Zgrywa się nie tylko z potrawami kuchni azjatyckiej, ale również z czerwonym mięsem czy pikantnymi i aromatycznymi daniami. Sprawdza się ze świeżymi rybami, potrawami z dodatkiem sosu sojowego, zupami miso czy serami. Delikatniejsze i bardziej owocowe sake dobrze łączy się też z daniami wegetariańskimi, zaś słodkie z owocami morza.

Trzeba koniecznie wspomnieć, że butelki z sake musimy przechowywać w chłodnym miejscu, do którego nie docierają promienie słoneczne. To z racji tego, że mogą źle wpłynąć na jego smak. Niektóre odmiany nadają się do dłuższego przechowywana, ale najlepiej jest je wypić w ciągu jednego roku.

Jak pić sake? Zdrowie

Na koniec można dodać, że sake w umiarkowanych ilościach po posiłku może mieć dobry wpływ na zdrowie. Sake zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworów. Za sprawą obecności aminokwasów zapobiega wystąpieniu osteoporozy. Zapobiega też chorobom układu krążenia czy obniża ciśnienie krwi. Jest alkoholem niskokalorycznym, wpływającym korzystnie na skórę poprzez właściwości nawilżające (glicerol, gliceryna). Tym samym nie pozostaje nam nic innego niż skosztowanie go.