Ziołowy okład, który leczy i pielęgnuje. Czym jest kataplazma i jak ją przygotować?

Spis treści:

1. Kataplazma - co to jest i jak działa na skórę?
2. Jakie efekty daje kataplazma i z czego się ją robi?
3. Jakie składniki wykorzystać? Najlepsze zioła do kataplazmy
4. Kataplazma w domu - jak ją przygotować i stosować krok po kroku
5. Kataplazma - zastosowanie, przeciwwskazania i bezpieczeństwo

Kataplazma to naturalny sposób pielęgnacji skóry i łagodzenia bólu, który ma korzenie w medycynie ludowej. Słowo kataplazma pochodzi z języka greckiego (katáplasma oznacza „plaster”) i oznacza rodzaj miękkiego okładu z ziół lub innych naturalnych składników. Dawniej kataplazmy stosowano w medycynie naturalnej do łagodzenia bólu i stanów zapalnych, a dziś chętnie wracamy do nich w kosmetyce, np. przed zabiegami na twarz. Co to jest kataplazma dokładnie, jakie ma właściwości i jak samodzielnie przygotować taki okład w domu? Wyjaśniamy!

Kataplazma – co to jest i jak działa na skórę?

Kataplazma to po prostu ciepły okład z rozmiękczonej papki, najczęściej z ziół lub glinki, nakładany na skórę. Historia kataplazm sięga starożytności – już kapłani egipscy używali takich okładów z ziół i błota w lecznictwie, obok maści i balsamów. Przez wieki kataplazmy służyły do łagodzenia różnych dolegliwości. Tradycyjnie kładziono je na skórę przy:

• Stanach zapalnych i ropniach – ciepła, ziołowa papka wyciągała „toksyczne” substancje i przyspieszała gojenie zmian skórnych.
  

• Bólach kolkowych (np. kolka żółciowa, nerkowa) – rozgrzewający okład miał uśmierzać skurcze i ból wewnętrzny.
  

• Obrzękach i stłuczeniach – zioła o działaniu przeciwzapalnym zmniejszały opuchliznę (tu stosowano np. kataplazmę z rozgniecionych ziemniaków lub kapusty).
  

Współcześnie apteki oferują mnóstwo leków i maści, dlatego lecznicze kataplazmy nie są już pierwszym wyborem – sięgają po nie głównie zwolennicy medycyny naturalnej. Za to kataplazma przeżywa renesans w kosmetyce. W salonach beauty ciepłe okłady z ziół stosuje się jako etap zabiegów na twarz i ciało. Taka kataplazma rozpulchnia i zmiękcza skórę, rozszerza pory oraz pobudza krążenie, dzięki czemu np. późniejsze manualne oczyszczanie jest łatwiejsze i skuteczniejsze. Innymi słowy, to naturalna alternatywa dla typowej parówki czy rozgrzewających preparatów przed zabiegiem. Kataplazmy wykorzystuje się też na skórę głowy – ciepły ziołowy okład poprawia ukrwienie skalpu, co może stymulować wzrost włosów i odżywić cebulki.

Jakie efekty daje kataplazma i z czego się ją robi?

Kataplazma działa na skórę wielotorowo. Przede wszystkim ciepło rozszerza naczynia krwionośne i pory, dzięki czemu do skóry łatwiej przenikają substancje aktywne z ziół. W zależności od użytych składników, okład może mieć różne właściwości: nawilżające, łagodzące podrażnienia, przeciwzapalne czy oczyszczające. Tradycyjnie do kataplazmy wykorzystuje się śluzy roślinne – np. siemię lniane po zalaniu wrzątkiem tworzy gęsty kleik, który świetnie zmiękcza naskórek. Popularne są także papki z rozgniecionych gotowanych warzyw (ziemniaków, marchwi) czy ziół o właściwościach przeciwzapalnych.

Jakie składniki wykorzystać? Najlepsze zioła do kataplazmy

W zależności od potrzeb skóry można mieszać różne zioła. Najbardziej znane to: siemię lniane, korzeń żywokostu, kwiat rumianku, liście prawoślazu, rozmaryn, tymianek, szałwia, skrzyp polny czy pokrzywa. Ciekawostką jest kataplazma z ugotowanych i utłuczonych ziemniaków, które same w sobie działają przeciwzapalnie i łagodząco. Zioła użyte w okładzie oddają skórze swoje olejki eteryczne i substancje czynne – dzięki temu taki zabieg może nawilżać, działać antybakteryjnie i przyspieszać gojenie drobnych ranek. Kataplazma jest więc naturalnym sposobem na poprawę kondycji skóry: po 10-15 minutach skóra jest wyraźnie zmiękczona, ukojona, a drobne zaczerwienienia mogą być złagodzone.

Co ważne, mimo że kataplazma łączy ciepło i zioła, sam zabieg jest bardzo łagodny. To nie jest chemiczny peeling ani silny preparat – dlatego dobrze sprawdza się nawet przy cerach wrażliwych. Oczywiście zawsze warto dobrać składniki do typu cery (inne zioła dla cery suchej, inne dla tłustej, itp.), żeby nie wywołać podrażnień. Trzeba też uważać na temperaturę papki – powinna być przyjemnie ciepła, ale nie gorąca, by nie poparzyć skóry.

Kataplazma w domu – jak ją przygotować i stosować krok po kroku

Przygotowanie domowej kataplazmy jest dość proste i nie wymaga specjalistycznego sprzętu. Potrzebujesz jedynie ziół, gorącej wody oraz gazy lub czystej bawełnianej ściereczki. Oto instrukcja krok po kroku:

1. Wybierz zioła: zdecyduj, jaką kataplazmę chcesz przygotować. Najbardziej uniwersalne jest siemię lniane – łatwo dostępne i tanie, słynie ze swych właściwości nawilżających. Możesz dodać też łyżkę suszonego rumianku (działa kojąco) lub szczyptę rozmarynu (poprawia krążenie).
   
2. Zalej wrzątkiem: wybrane zioła umieść w miseczce. Zalej niewielką ilością wrzącej wody – tylko tyle, by powstała gęsta papka. Odczekaj chwilę i rozgnieć namoczone zioła na gładką masę (np. łyżką).
   
3. Przygotuj okład: kiedy powstała papka trochę przestygnie (ma być bardzo ciepła, ale nie parząca), przełóż ją na złożoną gazę lub czystą bawełnianą szmatkę. Ważne: nie nakładaj ziołowej masy bezpośrednio na skórę, bo byłaby trudna do usunięcia i mogłaby podrażnić – materiał jest tu po to, by oddzielić papkę od ciała.
   
4. Aplikacja: przyłóż tak przygotowany ciepły okład na wybrane miejsce – twarz, plecy, staw lub gdzie potrzebujesz. Przy skórze twarzy zwykle kładzie się kataplazmę na ok. 10–15 minut. Dla wzmocnienia efektu możesz okryć go jeszcze ręcznikiem, by dłużej trzymał ciepło.
   
5. Zakończenie: po upływie zaleconego czasu zdejmij okład. Skóra może być lekko zaróżowiona od ciepła – to normalne i zazwyczaj znika po kilkunastu minutach. Nie musisz spłukiwać skóry po kataplazmie; ewentualne resztki ziół delikatnie zetrzyj wacikiem. Teraz twoja cera jest gotowa na dalsze zabiegi (np. oczyszczanie, maseczkę) lub po prostu dobrze nawilżona.

Kataplazmę warto robić od razu przed użyciem – świeżo przygotowana ma najlepsze działanie. Jeśli masz więcej papki, możesz owinąć nią również szyję czy dekolt, by nie marnować produktu.

Kataplazma – zastosowanie, przeciwwskazania i bezpieczeństwo

Kataplazma to naturalny zabieg, który w większości przypadków jest bezpieczny. Kilka wskazówek, zanim spróbujesz:

• Dobierz zioła do cery: jak wspomniano, inne składniki zastosujemy do cery suchej (np. siemię lniane, lipa), a inne do tłustej i trądzikowej (np. rozmaryn, skrzyp, szałwia). Źle dobrane zioła mogłyby podrażnić skórę lub spowodować wysyp niedoskonałości. Jeśli nie masz pewności, zacznij od delikatnych ziół jak len czy rumianek.
  

• Uważaj na temperaturę: zawsze sprawdź na nadgarstku, czy papka nie jest zbyt gorąca. Skóra twarzy jest wrażliwa – okład ma być przyjemnie ciepły, a nie parzący!
  

• Alergie: choć zioła są naturalne, też mogą uczulać. Jeśli wiesz, że masz alergię na jakiś składnik (np. rumianek przy uczuleniu na ambrozję), nie używaj go. Przy pierwszym zabiegu obserwuj skórę – gdyby pojawiło się silne pieczenie lub zaczerwienienie, przerwij i zmyj okład.
  

• Nie przy poważnych stanach chorobowych: kataplazma nie zastąpi wizyty u lekarza. Jeśli masz poważną infekcję skóry, głębokie rany czy ostry ból niewiadomego pochodzenia, lepiej skonsultować się ze specjalistą. Kataplazmę traktuj jako uzupełnienie pielęgnacji lub domowy sposób na drobne dolegliwości.
  

Jeśli zastanawiałaś się, kataplazma – co to jest i jak ją stosować, to teraz już wiesz, że to prosta, skuteczna i całkowicie naturalna metoda na poprawę kondycji skóry. Idealna dla fanek slow beauty i domowego SPA. Ten ciepły, ziołowy okład potrafi w naturalny sposób zmiękczyć skórę, złagodzić stany zapalne czy po prostu zrelaksować – nic dziwnego, że jest chętnie stosowany w gabinetach kosmetycznych jako etap zabiegów. Co ważne, kataplazmę z powodzeniem zrobisz też sama w domu, korzystając z łatwo dostępnych składników. Pamiętaj tylko o ostrożności przy doborze ziół i temperatury.