Zabieg powiększenia ust wykonuje się przy pomocy popularnego w całej branży beauty kwasu hialuronowego. Co to za składnik? To polisacharyd występujący naturalnie w ludzkiej skórze, ścięgnach, stawach, oku czy płynach ustrojowych. Na rynku medycyny estetycznej dostępny jest cały wachlarz preparatów przeznaczonych do wypełniania tkanek miękkich (m.in. ust) na bazie kwasu hialuronowego właśnie. Różnią się one stężeniem HA, stopniem usieciowania, rozmiarem cząsteczek. Zabiegi na bazie tego wypełniacza są stosunkowo bezpieczne dla pacjenta, choć wraz ze wzrostem liczby procedur estetycznych, rośnie też ryzyko wystąpienia zdarzeń niepożądanych. Złudnym kryterium wyboru jest często niska cena, zwłaszcza, że na rynku pojawiają się materiały niewiadomego pochodzenia, a brak stanowczych regulacji prawnych nie chroni konsumentów przed wykonywaniem tych zabiegów przez branżę niemedyczną.
Zdarzenia niepożądane i powikłania po zabiegach z użyciem kwasu hialuronowego mogą mieć związek m.in. z nieodpowiednim doborem preparatu do iniekcji, niewłaściwym jego podaniem, a także immunologiczną wrażliwością danego pacjenta. W przypadku ich wystąpienia najważniejsze jest szybkie rozpoznanie, ustalenie przyczyny i odpowiednia reakcja ze strony osoby wykonującej zabieg - dlatego tak ważne jest, aby tego rodzaju zabiegi wykonywane były przez odpowiednio przeszkolonych lekarzy.
Ale to przecież tylko usta… Powikłania po powiększeniu ust
Choć usta nie należą do najbardziej niebezpiecznych obszarów zabiegowych (tu wymienia się okolicę brwi, gładziznę znajdującą się pomiędzy łukami brwiowymi, czoło, strefę podoczodołową, skronie, nos), to w ich okolicy również znajdują się struktury anatomiczne takie jak naczynia krwionośne (żyły i tętnice), nerwy czy mięśnie. A tam gdzie są tętnice, pojawia się możliwość wystąpienia powikłania, które jest jednym z groźniejszych. Chodzi o niedokrwienie z następową martwicą tkanek, do którego dochodzi w wyniku podania preparatu do naczynia krwionośnego.
W przypadku tego powikłania niezwykle ważną rolę odgrywa czas. Osoba wykonująca zabieg, powinna szybko dostrzec objawy, które mogą wskazywać na niedokrwienie tkanek i jak najszybciej wprowadzić leczenie, żeby uniknąć obumarcia tkanek, a to wiąże się z długą rekonwalescencją oraz ryzykiem powstania nieodwracalnych zmian w strukturze skóry i nieestetycznych blizn.
Najczęstsze powikłania po powiększaniu ust
Najczęściej powstające działania uboczne dotyczą wczesnych, przemijających reakcji na podanie wypełniacza. Często zaliczany jest do nich ból wywołany samym wkłuciem igły. Jego siła zależy od okolicy, w której przeprowadzany jest zabieg. Okolica okołoustna jest bardzo wrażliwa, dlatego zabiegi wypełniania ust przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym (powierzchownym np. kremem EMLA lub nasiękowym, tzw. dentystycznym).
Zaczerwienienie i obrzęk znikają po kilku godzinach, a czasem nawet po kilku dniach. W pierwszych dniach po zabiegu, pacjent może odczuwać uczucie napięcia pojawiające się na skutek zwiększenia objętości w tkance oraz świąd w miejscach iniekcji. Krwiaki są kolejnym skutkiem ubocznym zabiegu modelowania ust, ale cofają się samoistnie w ciągu kilku/kilkunastu dni.
Powikłania po powiększaniu ust: infekcja bakteryjna
Stan zapalny wywołany bakteriami objawia się zaczerwienieniem, bólem, rozgrzaniem, spuchnięciem i bólem przy dotyku w miejscu zabiegu, może również wystąpić gorączka. W wyniku infekcji bakteryjnej może również dojść do powstania ropni. Najczęstszą przyczyną tego stanu jest nieprzestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki, czyli prościej mówiąc zabieg został wykonany w niesterylny sposób. Ale nie tylko…
Sam kwas hialuronowy, jako związek chemiczny jest dla nas bezpieczny. Wytwarzany jest przez zmodyfikowane genetycznie bakterie w odpowiednich, przystosowanych do tego procesu laboratoriach. W kolejnym etapie jest on oczyszczany - głównie z bakterii i resztek ich ścian komórkowych, które są silnymi alergenami. Następnie kwas hialuronowy stosowany do wypełnień podlega usieciowaniu, czyli dodaniu do niego substancji zagęszczającej mającej na celu złączenie jego cząsteczek w większe konglomeraty. W zależności od tego, w jaki sposób preparat ma być wykorzystany, może być usieciowany w różnym stopniu. Ostatnim elementem jest jego pakowanie i sterylizacja. Cały proces powinien prowadzić do uzyskania czystego biologicznie i bezpiecznego preparatu. Niestety, okazuje się, że wiele komplikacji pozabiegowych pojawia się również wskutek stosowania wypełniaczy na bazie kwasu hialuronowego zawierających zanieczyszczenia białkowe. Obecność bakterii w preparacie (wynikająca z jego niedostatecznego oczyszczenia) niesie za sobą poważne ryzyko infekcji i biofilmu, natomiast pozostałości ścian komórkowych bakterii stwarzają zagrożenie wystąpienia reakcji alergicznej - dlatego tak ważny jest wybór sprawdzonych producentów i certyfikowanych produktów.
Czym jest wspomniany biofilm? To wielokomórkowa struktura tworzona przez drobnoustroje, w tym bakterie. Chroni je przed mechanizmami obronnymi organizmu, utrudnia samooczyszczanie się miejsca zabiegowego, a także zwiększa ich odporność na antybiotyki. Biofilm wprowadzony do tkanki wraz z preparatem może pozostawać w niej przez wiele lat i prowadzić do komplikacji nawet długo po zabiegu. Bakterie ukryte w żelu do wypełnień, namnażają się przez wiele tygodni. Dopiero podczas, gdy preparat zaczyna się rozpuszczać, organizm wychwytuje bardzo dużą liczbę bakterii, a w konsekwencji dochodzi do ostrego stanu zapalnego.
Powikłania po powiększaniu ust: infekcja wirusowa
Należy brać pod uwagę możliwość wywołania infekcji wirusem opryszczki wargowej. Powikłanie tego typu pojawia się zwłaszcza u osób, u których zdarzały się epizody występowania opryszczki więcej niż 3-4 razy w roku. Dlatego w wybranych przypadkach wskazana może być doustna profilaktyka lekiem przeciwwirusowym.
Powikłania po powiększaniu ust: reakcje alergiczne
Reakcja alergiczna może wynikać z podania złej jakości kwasu lub indywidualnej reakcji organizmu na preparat dobrej jakości (np. uczulenie na substancję znieczulającą w preparacie). Objawiać się może bardzo dużą opuchlizną, dużą bolesnością, a nawet stwardnieniem ostrzykniętego miejsca. Reakcja uczuleniowa może wystąpić bezpośrednio po zabiegu, ale również dużo później, nawet kilka tygodni po. Zawsze należy szybko reagować, bo reakcja tego typu może prowadzić do niekorzystnych zmian estetycznych takich jak zwłóknienia.
Najcięższym powikłaniem z tej grupy, jest wstrząs anafilaktyczny, stanowiący bezpośrednie zagrożenie życia. Taka nagła reakcja pojawić się może w odpowiedzi na podanie preparatu i wymaga niezwłocznego leczenia. Między innymi z tego powodu, przed zabiegiem powinien zostać przeprowadzony szczegółowy wywiad medyczny z pacjentem.
Powikłania po powiększaniu ust: nieestetyczny wygląd
To niestety bardzo często spotykany skutek nieumiejętnego podania kwasu hialuronowego. Można tu wymienić nadmierne wypełnienie ust, czy powstanie nieestetycznych, widocznych i wyczuwalnych grudek. Może również dojść do przemieszczenia wstrzykniętego materiału do sąsiednich tkanek, tak że wypełniacz będzie widoczny w niepożądanym miejscu (w przypadku ust jest to z reguły obszar nad czerwienią wargi górnej, dający efekt tzw. tygrysiej wargi).
Na szczęście, jeśli kwas hialuronowy jest dobrego pochodzenia, to nawet podany w nadmiarze, może zostać rozpuszczony za pomocą hialuronidazy (enzym występujący w ciele człowieka) - choć jej podanie również nie jest obojętne dla organizmu i wiąże się z możliwością wystąpienia poważnej reakcji alergicznej.
Dr Marta Roth, lekarz medycyny estetycznej. Specjalizuje się w zabiegach regeneracyjnych, profilaktyce przeciwstarzeniowej oraz modelowaniu twarzy. Więcej informacji znajdziesz na instagramie @drmartaroth oraz na stronie drmartaroth.com
