Polska scena teatralna to skarbnica talentów i osobowości. Wśród aktorek teatralnych szczególne miejsce zajmują te, które swoją grą potrafią zachwycić widzów i zdobyć uznanie krytyków. W tym artykule przyjrzymy się kilku polskim aktorkom, które warto znać. Odkryjemy ich dorobek teatralny, a także dowiemy się, jak zaczynały swoją karierę na scenie. Przed nami wyjątkowa podróż do świata teatralnej sztuki i emocji, którą przeprowadzą nas najlepsze polskie aktorki teatralne.

Krystyna Janda

Akpa

Jedną z najbardziej znanych polskich aktorek teatralnych jest Krystyna Janda, której kreacje sceniczne zawsze wzbudzają ogromne emocje u widzów, a ona sama jest uważana za jedną z najlepszych aktorek swojego pokolenia. Przez jednych jest uwielbiana, innych drażni jej sposób bycia - zadziorny i bezkompromisowy. To, czego na pewno nie można o niej powiedzieć, to że charakteryzuje ją brak wyrazu oraz osobowości scenicznej.

Janda prowadzi dwie prężnie działające sceny teatralne, na których rocznie odbywa się ponad 900 spektakli. Kolejne premiery, z udziałem plejady najpopularniejszych polskich aktorów stają się prawdziwymi wydarzeniami artystycznymi i przyciągają tłumy widzów spragnionych ambitnej rozrywki.

Początkowo nic nie wskazywało na to, że Krystyna Janda zostanie aktorką. Jako dziecko uczyła się w szkole muzycznej, następnie uczęszczała do studia baletowego Operetki Warszawskiej i Liceum Plastycznego. Zawsze marzyła o studiach na ASP, a aktorką została przez przypadek, w wyniku serii niespodziewanych zdarzeń - komisja zainteresowała się nią, gdy towarzyszyła przyjaciółce (na jej prośbę) na egzaminie do szkoły teatralnej.

Krystyna Janda w swojej karierze zagrała blisko 200 ról teatralnych, filmowych i telewizyjnych. Dziś, w wieku 70 lat, nadal gra, prowadzi teatry, reżyseruje, śpiewa i pisze felietony. Nic nie wskazuje na to, aby planowała w najbliższym czasie zwolnić tempo, a jej kalendarz wciąż jest wypełniony po brzegi. Za swoje role otrzymała wiele nagród i wyróżnień, które można oglądać w holu Teatru Polonia. 

Magdalena Cielecka

Akpa

Miłośnicy sztuk teatralnych Magdalenę Cielecką znają ze Starego Teatru w Krakowie, warszawskiego Teatru Rozmaitości, czy Nowego Teatru w Warszawie. Aktorka ukończyła studia na wydziale aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Podobno już na egzaminie wstępnym zrobiła szczególne wrażenie na wykładowcach, szczególnie na Marcie Stebnickiej - jednej z najbardziej doświadczonych nauczycielek aktorstwa. Miała ona powiedzieć, że Cieleckiej “nie ma co egzaminować”, bo od razu widać, że jest urodzoną aktorką.

Pierwszą rolą Cieleckiej na scenie była rola w spektaklu "Ich Czworo" w reżyserii Krzysztofa Orzechowskiego. Aktorka już wtedy pokazała się od najlepszej strony i nikt nie miał wątpliwości, że w polskim teatrze pojawiła się niezwykle wyrazista, lubiąca podejmować ryzyko, utalentowana aktorka o niebanalnej osobowości. 

W 2008 roku na Międzynarodowym Festiwalu w Edynburgu Cielecka zdobyła prestiżową nagrodę Herald Angel Award za role w spektaklach "4.48 Psychosis" i "Dybuku". W trakcie swojej kariery współpracowała z najlepszymi polskimi reżyserami, takimi jak Andrzej Wajda, Mariusz Treliński, Grzegorz Jarzyn, Jan Jakub Kolski, czy, Barbara Sass. Wszyscy reżyserzy podkreślają niezwykłą zdolność aktorki do zmian, pracowitość i odwagę. 

Elżbieta Czyżewska

Akpa

Elżbieta Czyżewska stała się gwiazdą po występie w filmie “Erotyk” Jerzego Skolimowskiego, który uczynił z niej symbol seksu i sprawił, że jej twarz znalazła się na okładkach czasopism. Od 1960 do 1966 roku - roku, w którym aktorka opuściła Polskę - prawie nie schodziła ze sceny i ekranu. Reżyserzy mieli mnóstwo propozycji, bo nie była kolejną ładną blondynką, ale osobowością filmową i kandydatką na gwiazdę. 

Już początek kariery Elżbiety Czyżewskiej wyglądał niezwykle obiecująco. Ukończyła Akademię Teatralną w Warszawie w 1960 roku, a Jerzy Markuszewski zaproponował jej współpracę ze Studenckim Teatrem Satyryków i to właśnie tam została przez nią po raz pierwszy wykonana piosenka “Kochankowie z ulicy Kamiennej”, którą później uznano za liryczny hymn teatru.

Miała zaledwie dwadzieścia dwa lata, kiedy została zatrudniona w Teatrze Dramatycznym. Pięć lat później, po genialnym pastiszu Marilyn Monroe w przedstawieniu “Po upadku” uznano ją polską MM. Krzysztof Demidowicz w numerze "Filmu" z 2001 roku pisał o niej: “Czyżewska nie wprowadziła w życie mitu Marilyn Monroe. Wydobyła na światło dzienne to, co było w niej nieobecne.”

Po wyjeździe do Nowego Jorku pozostała wybitną aktorką współpracującą z nowojorskimi teatrami off-broadwayowskimi, a prestiżowa nagroda, którą otrzymała w USA, tylko to potwierdziła. Uhonorowano ją statuetką OBIE (Off-Broadway Theatre Award) przyznawaną przez nowojorski tygodnik Village Voice. Aktorka zmarła 17 czerwca 2010 roku w Nowym Jorku.

Katarzyna Figura

Akpa

Pisząc o polskich aktorkach teatralnych, nie możemy nie wspomnieć o Katarzynie Figurze. Urodzona w 1962 roku artystka jest jedną z najpopularniejszych i najwybitniejszych polskich aktorek teatralnych ostatnich lat. Według krytyków potrafi wspaniale odwzorować różnorodne kobiece charaktery, znana jest ze swojej wielkiej elastyczności aktorskiej i umiejętności przenoszenia emocji na widzów. Zdobyła wiele nagród i wyróżnień za swoje kreacje aktorskie i jest uważana za jedną z najlepszych polskich aktorek swojego pokolenia.

Katarzyna Figura ukończyła Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie i zaraz później zadebiutowała na scenie teatralnej grając Irinę w “Trzech siostrach” Antoniego Czechowa w reżyserii Macieja Englerta w Teatrze Współczesnym w Warszawie. Z uwagi na swoją urodę, przez całą karierę musiała walczyć z wizerunkiem seksbomby. “Kiedy stałam się kobietą, a jednocześnie profesjonalną aktorką, cała moja długa podróż polegała na próbach bycia postrzeganą jako coś więcej niż tylko mój wygląd. Przez wiele lat mój kobiecy wygląd sprawiał, że wielu odmawiało mi talentu, a często także intelektu” - mówiła przed laty w jednym z wywiadów. 

Udało jej się to, kiedy zaczęła grać role kobiet z większą samoświadomością i mądrością, zarówno w filmie, jak i w teatrze. Jej bohaterki zaczęły również przejawiać uczucia rozgoryczenia, rozczarowania, dojrzałości psychicznej, czasem kruchości lub przewrotności, dystansu i humoru, wcześniej nieobecne w twórczości aktorki.

Figura przez lata była znana z występów na scenach teatrów warszawskich - najpierw Współczesnego, potem Dramatycznego. Od 2014 roku jest jednak członkinią zespołu Teatru Wybrzeże w Gdańsku. Nie jest tajemnicą, że twórcy przyjeżdżający do gdańskiego teatru robią to, aby móc pracować właśnie z nią. Są pewni, że aktorka zrobi wszystko, aby postaci oddać całą siebie, wydobywając z głębi własne potwory i mierząc się z nimi na scenie. Każda kolejne wcielenie aktorskie Figury to potencjalna zmiana jej wizerunku, która na długo pozostaje w widzach. 

Inne polskie aktorki teatralne

  • Maja Komorowska
  • Ewa Telega
  • Izabela Kuna
  • Anna Dymna
  • Małgorzata Kożuchowska
  • Agnieszka Grochowska 
  • Danuta Stenka
  • Grażyna Szapołowska
  • Anna Dereszowska
  • Gabriela Muskała