„Napad na bank, proszę pani”. Po latach kultowa polska komedia kryminalna wreszcie jest w streamingu
Debiut Juliusza Machulskiego z 1981 roku – „Vabank” – to film, który na zawsze zapisał się w historii polskiego kina. Opowieść o Henryku Kwincie, który po latach więzienia planuje zemstę na byłym wspólniku, łączy w sobie humor, styl retro i dramatyczny suspens.
Spis treści:
- Debiut reżyserski, który odmienił kino PRL
- Zemsta Kwinty – mistrzowski napad na bank
- Realistyczna scenografia i gwiazdorska obsada
- Sukces na ekranie i w oczach widzów
- Vabank – gdzie obejrzeć dziś ten kultowy film?
Debiut reżyserski, który odmienił kino PRL
W 1981 roku Juliusz Machulski, absolwent Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi, zadebiutował filmem pełnometrażowym „Vabank”. Pomysł na scenariusz powstał jeszcze podczas studiów. Inspirowany postacią autentycznego kasiarza Stanisława Cichockiego „Szpicbródki”, Machulski stworzył postać Henryka Kwinty – perfekcyjnego złodzieja o honorowym kodeksie. Film został przyjęty do realizacji przez Zespół Filmowy „Kadr”, którego kierownik artystyczny Jerzy Kawalerowicz dostrzegł potencjał debiutanta.
Zemsta Kwinty – mistrzowski napad na bank
Akcja filmu „Vabank” rozgrywa się w Warszawie w 1934 roku. Po sześciu latach spędzonych w więzieniu Henryk Kwinto, uznany kasiarz i mistrz swojego fachu, opuszcza zakład karny z zamiarem rozpoczęcia nowego życia. Jednak świat, do którego wraca, zmienił się – jego żona ułożyła sobie życie na nowo, a dawny wspólnik Gustaw Kramer, którego zdrada doprowadziła Kwintę za kratki, obecnie piastuje funkcję dyrektora banku. Przypadkowe odkrycia na nowo rozbudzają w Kwincie ducha przeszłości. Kiedy poznaje szokującą prawdę o losie bliskiego przyjaciela, decyduje się działać. Wspólnie z doświadczonym J.J. Duńczykiem oraz dwoma młodymi i niedoświadczonymi szopenfeldziarzami – Nutą i Moksem – opracowuje plan, który wystawi na próbę ich lojalność, pomysłowość i odwagę.
Realistyczna scenografia i gwiazdorska obsada
Zdjęcia do „Vabanku” realizowano m.in. w Łodzi (ul. Moniuszki, hotel Grand, al. Kościuszki), Warszawie (gmach Państwowego Banku Rolnego przy ul. Nowogrodzkiej 50), Piotrkowie Trybunalskim oraz Łęczycy. Film oddaje klimat lat 30. XX wieku – nie tylko dzięki lokacjom, ale także oprawie muzycznej autorstwa Henryka Kuźniaka.
W obsadzie obok Jana Machulskiego wystąpili m.in. Leonard Pietraszak, Witold Pyrkosz, Jacek Chmielnik, Krzysztof Kiersznowski, Elżbieta Zającówna i Ewa Szykulska. Postaci filmu, podobnie jak ich nazwiska, inspirowane były autentycznymi przedwojennymi historiami kryminalnymi.
Sukces na ekranie i w oczach widzów
Do 1982 roku „Vabank” przyciągnął do kin około 1 442 000 widzów. Film zdobył nagrodę za najlepszy debiut reżyserski podczas Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku. Święcił triumfy na międzynarodowych festiwalach m.in. w Koszalinie, Karlovych Varach, Manili, Vevey i Marsylii. W 1983 roku Machulski otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia.
Film spotkał się z mieszanymi recenzjami – chwalono pomysłowość i obsadę (szczególnie Jana Machulskiego i Witolda Pyrkosza), wskazywano też na pewne niedopowiedzenia scenariuszowe. Jednak wielu krytyków, jak Jerzy Płażewski czy Władimir Gromow, uznało film za arcydzieło.
Vabank – gdzie obejrzeć dziś ten kultowy film?
Dziś „Vabank” dostępny jest dla widzów online – można go obejrzeć na TVP VOD oraz platformie Prime Video. To idealna okazja, by przypomnieć sobie jedno z najbardziej charakterystycznych dzieł polskiej kinematografii lat 80., które nie tylko bawi, ale również porusza ważne tematy – zdrady, zemsty, lojalności i honoru.