Zielony uspokaja, czerwień symbolizuje miłość, błękit wzbudza zaufanie, a biel ma działanie uspokajające. Różne kolory mogą w różny sposób opisywać emocje i na nie oddziaływać, a także nadawać istotny dla odbiorcy sens przedmiotom. Chociaż istnieją pewne uniwersalne konotacje, które ludzie mają zwykle z określoną barwą, symbolika kolorów jest mocno zależna od kultury w jakiej się wychowali.
Symbolika kolorów w psychologii, czyli jak kolory wpływają na nasze samopoczucie
Kolory wpływają na to, jak podświadomie się czujesz. Oznacza to, że możesz nawet nie wiedzieć, jak intensywnie oddziałuje na ciebie kolor ścian w domu lub ten, którym otaczasz się w pracy. Znaczenie konkretnego koloru i to, w jaki sposób go odbieramy wynika z wielu składowych, w tym procesów psychologicznych, uwarunkowań biologicznych, czy rozwoju kulturowego.
Symbolika barw i kolorów może być zakorzenione w naszych mózgach, jeśli często przebywamy w ich otoczeniu (np. czerwony - kolor ognia, kojarzony jest z ciepłem, a zieleń z naturą). Ciekawą kwestią jest również to, że ludzki mózg jest zaprogramowany w taki sposób, aby w pierwszej kolejności nie zwracał uwagi na delikatne i jasne kolory, a te w jaskrawe, bo to właśnie m.in. rośliny w takich barwach często bywają trujące, a przedmioty niebezpieczne. Psychologia kolorów twierdzi też, że bardziej pociągają nas owoce czerwone niż zielone, ponieważ ich kolor wskazuje na dojrzałość i słodycz.
Znaczenie kolorów w kulturze
Ludzi od zawsze interesowało znaczenie kolorów - tworzyli symbole kolorów, przypisywali im szczególne znaczenie oraz sens. Konkretne odcienie mają odmienne znaczenie w zależności od kultury. W starożytnym Egipcie wyjątkowo traktowano barwy słońca, które miały pochodzić od Boga; podobnie w starożytnych Chinach kolor złoty posiadał specjalną rangę i był zarezerwowany tylko dla cesarza. Rzymianie utożsamiali się z barwą czerwoną, jako symbolem władzy i przywilejów, a Grecy swoje szaty i domy przyozdabiali odcieniami niebieskiego oraz ciemnej zieleni.
Mimo iż według badań, oko ludzkie jest w stanie rozróżnić tysiące różnych barw, we wszystkich kulturach wyróżnia się jedynie od ośmiu do jedenastu kolorów podstawowych. Co symbolizują kolory, z którymi najczęściej spotykamy się na co dzień?
Kolor niebieski
Niebieski to kolor zaufania. Reprezentuje inteligencję, uczciwość, lojalność i odpowiedzialność, a jednocześnie może być spokojny i relaksujący. Jeśli chcesz kojarzyć się z profesjonalizmem i zaufaniem, kolor niebieski jest dla Ciebie. Ponieważ jest uznawany za powszechnie lubiany, będzie świetnym wyborem, jeśli chcesz dobrze wypaść na ważnym spotkaniu - według badań pozytywnie oddziałuje zarówno na mężczyzn, jak i kobiety. Niebieski ma tendencję do tłumienia apetytu, dlatego mówi się, że ludzie są w stanie mniej zjeść, jeśli ich posiłek zostanie podany na zastawie właśnie w tym kolorze.
Biała koszula jest już passée? Dziewczyny z branży mody wymieniają ją na inny ponadczasowy klasyk>>
Kolor czerwony
Czerwony to kolor pasji i dramatu. To właśnie on, ze wszystkich kolorów podstawowych, przyciąga najwięcej uwagi i najbardziej kojarzy się z silnymi emocjami, takimi jak miłość i złość. Czerwień powszechnie używana jest do oznaczania niebezpieczeństwa, odwagi, siły i mocy. Pobudza pożądanie, jest kojarzona z seksualnością i zwiększonym apetytem. W kulturze chińskiej czerwony symbolizuje szczęście i dobrobyt.
Z czerwienią należy jednak postępować ostrożnie - może ona wywoływać agresję i szybko męczyć wzrok. Uznaje się, że osoby, których ulubionym kolorem jest czerwony to prawdziwi pasjonaci z zapałem do życia.
Kolor różowy
Co oznacza kolor różowy? To symbol romansu i kobiecości. Barwa, która powstała z połączenia silnej czerwieni i czystej bieli, jest z natury słodka, urocza i czarująca. Zazwyczaj kojarzona jest z miłością, wrażliwością i delikatnością; jest odzwierciedleniem czułości i daje poczucie bezpieczeństwa.
Może być jednak również odbierana w negatywny sposób - jako symbol infantylności, czegoś nierealistycznego i nadmiernie optymistycznego (patrz powiedzenie: "patrzeć na świat przez różowe okulary").
Kolor zielony
Zielony to kolor rozwoju, wzrostu i zdrowia. Większość z nas, kiedy pomyśli o naturze, zobaczy zieleń w całej jej okazałości i skojarzy ją z odnową, spokojem oraz nowym życiem. Symbolika barw wywodzących się od tego koloru związana jest z dostatkiem i obfitością, a także rozwojem osobistym. Nie bez powodu mówi się, że “danie komuś zielonego światła” pozwala na wykonanie kroku naprzód i daje przestrzeń na podjęcie konkretnych działań. W Stanach Zjednoczonych kolor zielony jest również kojarzony z pieniędzmi, a więc oznacza dobrobyt i stabilność..
Kolor żółty
Żółty stał się symbolem optymizmu, słoneczników i uśmiechniętych buziek. Kojarzony jest z wieczną młodością, świeżą energią i nadzieją. Żółty posiada moc podnoszenia na duchu, dodawania odwagi i jest symbolem sukcesu. Barwa ta stymuluje lewą półkulę mózgu, pomagając w jasnym myśleniu i szybkim podejmowaniu decyzji, a nasze oczy w pierwszej kolejności zwracają uwagę właśnie na nią.
Wadą koloru żółtego jest to, że może powodować niepokój i wywoływać nadmierną krytyczność. W niektórych interpretacjach, znaczenie kolorów z rodziny żółtych wiąże się z tchórzostwem.
Kolor pomarańczowy
Pomarańczowy łączy w sobie ciepło czerwieni z radością żółtego. Mówi się, że to kolor zachęty, który jak żaden inny przekazuje emocje, szczęście i entuzjazm. Pomarańczowy bywa towarzyski i zachęcający, pozwala na uwolnienie zahamowań i jest idealnym kolorem dla ekstrawertyka. Potrafi nadać inspiracji do działania, zmotywować i pozwolić pozytywnie spojrzeć na życie. Podobnie jak czerwony i żółty, skutecznie przyciąga uwagę; przywodzi na myśl zdrowie i witalność. Jak każdy kolor posiada jednak również negatywne skojarzenia - może być interpretowany jako nieszczery.
Kolor fioletowy
Fiolet to kolor duchowości, który potrafi być zarówno ciepły, jak i chłodny. Energiczna czerwień i spokojny błękit tworzą kolor, który inspiruje do refleksji i zwiększa samoświadomość. To kolor dla wrażliwej, empatycznej, artystycznej duszy - introwertyka. Ze względu na skojarzenia z rodziną królewską, fiolet jest z natury prestiżowy i luksusowy.
W dawnych latach fioletowy barwnik był niesamowicie drogi, co oznaczało, że mogli sobie na niego pozwolić tylko zamożni władcy. Klasy rządzące oraz dawni królowie i królowe nosili purpurę, a królowa Elżbieta I zakazała nawet komukolwiek spoza rodziny królewskiej noszenia go. Fiolet jest również związany z religią i duchowością - starożytni władcy byli uważani za potomków bogów, a kolor ten do dziś ma szczególne znaczenie w religiach, w tym katolicyzmie, judaizmie i buddyzmie. Nadużywanie fioletu może wywołać drażliwość i arogancję.
Kolor biały
Biały, chociaż łączy w sobie wszystkie barwy tęczy, jest najbardziej neutralnym ze wszystkich kolorów. Jest odbierany jako prosty, czysty i nowoczesny, dlatego bywa uznawany za symbol minimalizmu. Postrzega się go jako coś niepewnego, co może zostać zabrudzone przez jedną chwilę nieuwagi.
W wielu kulturach biel łączona jest z czystością i niewinnością oraz dziwictwem. To właśnie tej barwy są suknie panien młodych i ubrania dzieci do chrztu. Dlaczego w hotelach znajdziecie białą pościel, w restauracji białe obrusy, a w szpitalach lekarzy w białych kitlach? Bo biały to kolor dający poczucie spokoju i komfortu. W niektórych krajach Azji Wschodniej jest to jednak kolor żałoby.
Kolor czarny
Czarny to kolor, którego symbolika jest dwuznaczna. Z jednej strony jest symbolem tajemnicy, potrafi być elegancki, seksowny i skryty; zakrywa to co trzeba i sugeruje, że istnieje pewnego rodzaju bariera, ciężka do przekroczenia. Z drugiej strony natomiast uważany jest za nieprzyjazny i onieśmielający, wyrafinowany, pewny siebie i dający kontrolę oraz władzę. Posiada wiele negatywnych skojarzeń, w tym pesymizm, brak nadziei, a nawet żałobę - to kolor rzeczy, które symbolizują zło. Z psychologicznego punktu widzenia, czerń ma tendencję do wywoływania poczucia zwątpienia i strachu.
