24. uroczystość ogłoszenia laureata i wręczenia Nike odbyła się w niedzielny wieczór w gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Z siedmiu autorów nominowanych do nagrody, jury pod przewodnictwem Pawła Próchniaka nagrodziło Radka Raka, autora mającego na koncie kilkanaście opowiadań i trzy powieści. Można śmiało powiedzieć, że teraz bardzo dużo osób nie tylko zaznajomi się z jego twórczością, a przede wszystkim „Baśnią o wężowym sercu albo wtórym słowie o Jakóbie Szeli”, ale także będzie oczekiwać jego kolejnej pozycji.

Co ciekawe, Rak jest nie tylko pisarzem, ale także lekarzem weterynarii, pochodzącym z Dębicy. Urodzony w 1987 roku pisanie traktuje jako swoją pasję, a nie profesję – na co dzień prowadzi praktykę w Krakowie. Swoje pierwsze teksty zamieszczał na forum Nowej Fantastyki pod pseudonimem Ajwenhoł. Krótkie formy jego autorstwa ukazywały się później m.in. w „Nowej Fantastyce”, „Lampie” czy „Esensji”.

Na swój debiut książkowy musiał poczekać do 2014 roku. To wtedy właśnie opublikował za sprawą wydawnictwa Prószyński i S-ka powieść o „Kocham Cię, Lilith”.

Opowiada ona o Robercie, który przyjeżdża do sanatorium w Beskidzie Niskim. Chce on odpocząć i podreperować zdrowie. Na miejscu niemal cały czas dzieli między spotkania z piękną i demoniczną malarką Iwoną oraz intrygującą lekarką Małgorzatą. Przy okazji pogrąża się w lekturze powieści o lwowskim detektywie Jesipowiczu, który staje się jego wiernym towarzyszem i doradcą w miłosnych podbojach. Po nocy, którą Robert i Iwona spędzają razem, malarka znika i okazuje się, że nikt w sanatorium nie pamięta takiej kuracjuszki. Czy wszystko się tylko Robertowi wydaje? Czy wszystko jest tylko powieścią?

Debiut Raka zebrał przyzwoite recenzje. Dziennikarze wyróżnili jego styl i umiejętność mieszania świata rzeczywistego ze snami, mitami i wyobrażeniami. W 2016 roku nakładem Powergraph ukazała się druga powieść autora o tytule „Puste niebo”.

Prowadzi ona czytelnika przez podziemia, zakamarki i zaułki starego Lublina. Wysmakowanym, pełnym leśmianizmów językiem opowiada przesyconą erotyzmem historię o ludziach, mieście i świecie, których już nie ma.

„Puste niebo” otrzymało Złote Wyróżnienie w Nagrodzie Literackiej im. Jerzego Żuławskiego oraz nominację do Nagrody im. Janusza A. Zajdla. Teraz już wiemy, że te wyróżnienia były zaledwie preludium do sukcesu, jaki osiągnęła jego trzecia powieść. Wydana w 2019 roku „Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli” to pierwsza od pięciu lat powieść nagrodzona „Nike”.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Post udostępniony przez Powergraph (@powergraph.pl) Paź 4, 2020 o 3:58 PDT

Nagroda Nike 2020: o czym jest „Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli”?

Jest ona próbą stworzenia na nowo mitologii Galicji. Choć napisana z szacunkiem dla ówczesnych realiów społecznych, obyczajowych i politycznych, nie jest jednak powieścią historyczną. To rzecz zawieszona między historią a mitem. Wyrasta z legend, w które obrosła postać chłopskiego przywódcy – tych prawdziwych i tych stworzonych przez Raka. Śledzimy w niej losy młodego Kóby Szeli, czujemy razy pańskiego bata, wędrujemy przez krainę baśni, żeby zamieszkać we dworze i poczuć zapach krwi rabacji 1846 roku.

Czytelnik czyta o świecie pełnym wiedźm, gadających zwierząt i duchów zmarłych, którzy nie chcą odejść.

– Ta książka to klechda. Jak każda klechda jest triumfem wyobraźni i dotyka twardej rzeczywistości, prawdziwego świata. Snuje historie nie z tej ziemi i jednocześnie opowiada coś, co drzemie w historii. W naszej wspólnej podświadomości, w podglebiu języka, którym mówimy – mówił przewodniczący jury profesor Paweł Próchniak podczas uroczystości wręczenia „Nike”. Dodał, że w tym paśmie realności, z którym mierzy się książka jest coś poruszającego i okrutnego zarazem. – Coś, co powinno zostać opowiedziane i być może nie ma na to innego języka niż dziwna, niedzisiejsza dykcja poetyckiej klechdy – tłumaczył.

Rak przyznał, że zupełnie nie spodziewał się wygranej. –  Jestem zaszczycony i cieszę się bardzo. Nie spodziewałem się tego i nie przygotowałem sobie niczego, a lepiej piszę, niż mówię – powiedział.

ZOBACZ: Książki na wrzesień 2020: co warto przeczytać? [PRZEGLĄD ELLE MAN]

CZYTAJ: 7 książek Jerzego Pilcha, które musisz znać. „Pod mocnym aniołem” to jego niejedyna wybitna powieść

ELLE MAN POLECA: Najlepsze książki XXI wieku. „2666”, „Droga”, „Łaskawe” i inne [RANKING ELLE MAN]