Oba miasta wyróżnia charakterystyczna, modernistyczna architektura. Spoiwem okazuje się także wspólna, polsko-żydowsko historia. Oba powstały w tym samym czasie jako porty-bramy na świat, eleganckie kurorty i perły modernistycznej architektury. Tel Awiw założony w 1909 roku i wzniesiony w dużym stopniu w okresie Mandatu Brytyjskiego Palestyny nazywano "pierwszym miastem hebrajskim". Miał pełnić rolę bramy wjazdowej, stając się celem podróży oraz miejscem osiedlania się imigrantów przybywających, by tworzyć przyszłe państwo żydowskie. Gdynia, którą budowano od 1920 roku, mianowano "polskimi wrotami na świat". Jako nowoczesny port, miała być bramą wyjazdową dla towarów i ludzi.

Więzi pomiędzy Gdynią a Tel Awiwem nie ograniczały się do analogii architektonicznych, czy ideowych. Oba miasta łączyły także statki linii żeglugowych "Gdynia-Ameryka" (GAL). Na tak zwanej Linii Palestyńskiej kursował S/S "Polonia", który jako pierwszy statek pasażerski zawinął do nowego portu w Tel Awiwie. Wyposażenie i wnętrza statków GAL-u projektowali czołowi polscy artyści – na ekspozycji można zobaczyć między innymi zastawę stołową ze statku M/S "Piłsudski".

Na wystawie "Gdynia – Tel Awiw" znalazły się ponadto wyjątkowe, bo rzadko opuszczające Izrael prace najwybitniejszych malarzy telawiwskich, a wśród nich "Port w Jaffie" Reuvena Rubina  z 1923 roku. Ponadto z Izraela do Polski przyleciały intrygujące rysunki Nahuma Gutmana, w których artysta własną biografię wpisał w mit założycielski Tel Awiwu. Jest też neon Maurycego Gomulickiego zatytułowany "Transatlantyk". Praca nawiązuje do symboliki nadmorskiego charakteru obu miast. Z Maurycym Gomulickim rozmawialiśmy ostatnio w ramach kolejnej odsłony naszego cyklu "Kto to stworzył?". Całą rozmowę znajdziecie TUTAJ.

Wystawa "Gdynia - Tel Awiw"
Muzeum Historii Żydów Polskich
POLIN
13.09.2019 - 3.02.2020

Kurator: Dr Artur Tanikowski

Zapraszamy!