Uprawa wrzosów to temat, który często wraca właśnie na początku września. Rośliny właśnie wtedy wyglądają najefektowniej i ozdabiają nasze rabaty i balkony na całą jesień. 

Wrzosy: charakterystyka

Wrzosy to roślina należąca do rodziny wrzosowatych, która występuje naturalnie na terenach całej Europy, Azji i Afryki, jednak wskutek transportowania jej, obecnie jest popularna niemal na całym świecie. Jest powszechnie wykorzystywana jako roślina miododajna, lecznicza i ozdobna. Dostępne są liczne odmiany wrzosów, z których większość jest efektem krzyżowania. Mogą różnić się one między sobą wyglądem i kolorem kwiatów, okresem kwitnienia oraz wzrostem. 

Kwiaty wrzosy dorastają najczęściej od 20 do 40 cm, choć niektóre mogą mieć nawet 80 cm. Drobne liście przypominające igiełki są ułożone naprzeciwlegle do siebie. Kwiaty są niewielkie i najczęściej mają kolory od bladego różu do intensywnego fioletu, choć niekiedy zdarzają też czerwone lub pomarańczowe okazy. Owoce wrzosu są drobne i okrągłe. Co ciekawe, jego łacińska nazwa to Calluna. Pochodzi ona od słowa kallyno, co oznacza zamiatać, czyścić lub upiększać. Ma to związek z tym, że dawniej wrzosy były wykorzystywane do wyrabiania mioteł. 

Najpopularniejsze odmiany wrzosu to:

  • Wrzos pospolity Allegretto;
  • Wrzos pospolity Allegro;
  • Wrzos pospolity Wickwar Flame;
  • Wrzos pospolity Amethyst PBR; 
  • Wrzos pospolity Angie PBR;
  • Wrzos pospolity Annemarie; 
  • Wrzos pospolity Aphrodite PBR.

Czy wrzos jest wieloletni? Może być, jeśli zapewnimy mu odpowiednią opiekę. Krzewy te mogą być hodowane zarówno w ogrodzie, jak i w doniczce. Warto wiedzieć też, że herbata z wrzosów ma działanie prozdrowotne. Nie tylko reguluje pracę układu trawiennego, ale też działa przeciwzapalnie i moczopędnie. Miód pozyskiwany z wrzosów należy zaś do najbardziej cenionych, a jego ceny osiągają ponad 100 zł za słoik.

Uprawa wrzosów

Uprawa wrzosów nie należy do szczególnie skomplikowanych, ma on również niewielkie wymagania glebowe. Ważne, by ziemia była przepuszczalna i miała kwaśny odczyn, najlepiej pH 3,5-4,5. Powinniśmy też wybrać odpowiednio nasłonecznione lub półcieniste stanowisko. Jest to roślina odporna na niskie temperatury i bardzo ekspansywna, która potrafi szybko pokryć całe pole. Dlatego stała się symbolem krajów Północnej Europy, na przykład Szkocji. W Polsce naturalne wrzosowiska mają powierzchnię nawet do 100 ha. 

Jak często podlewać wrzosy? Wrzosy lubią umiarkowaną wilgoć, dlatego powinniśmy pamiętać o obfitym i regularnym, choć niezbyt częstym podlewaniu. Zwróć jednak uwagę, aby gleba była dość mocno wilgotna w momencie sadzenia. Z tego powodu najlepiej jest robić to jesienią.

Sadzenie wrzosów odbywa się w jesiennych miesiącach również z innego powodu - wtedy sadzonki są najłatwiej dostępne. Aby zasadzić je w swoim ogrodzie, przekop ziemię na głębokość około 25 cm i zmieszaj ją z kwaśnym torfem. Do gleby, warto dodać też szczepionkę mikoryzową, która zapewni wrzosom obecność grzybów i mikroorganizmów, z którymi żyją w symbiozie na naturalnych wrzosowiskach. 

Kiedy kwitną wrzosy? Są to kwiaty typowo jesienne, które kwitną od września (stąd ich polska nazwa) aż do listopada. Niektóre z odmian są zimozielone, choć w czasie najchłodniejszych miesięcy mogą zżółknąć. Inne natomiast wymagają okrycia na czas zimy. Aby ochronić je przed chłodem, należy obficie podlać je przed nadejściem pierwszych przymrozków, a następnie okryć gałązkami jedliny, zimową agrowłókniną lub specjalną cieniówką (zieloną siatką cieniującą).

Kiedy przycinać wrzosy?

Wrzosy koniecznie powinny być podcinane, jeśli zależy nam na dekoracyjnych aspektach tych roślin. Taki zabieg sprawia, że zakwitną one obficiej, jeśli zaś go zaniechamy, wrzosy będą rzadkie i zdrętwiałe u podstawy. Przycinanie należy zaplanować poza okresem kwitnienia, aby nie zmniejszyć odporności rośliny na mróz. Najlepiej jest zrobić to późną jesienią lub wiosną. Pędy powinniśmy ucinać tuż pod najniższym zaschniętym kwiatostanem. Pamiętaj również, że na ten zabieg należy wybrać suchy dzień.

Jak pielęgnować wrzosy?

Jak dbać o wrzosy w ogrodzie? Mimo tego, że naturalnie są to niewymagające rośliny, odmiany ogrodowe i doniczkowe wymagają nieco więcej uwagi. Nie martw się jednak, nie są to skomplikowane zabiegi. Zbyt częste nawożenie nie jest zalecane, choć w okresie wiosennym warto zasilić glebę nawozem wolnodziałającym. Najczęściej radzi się jednak, by zastosować nawet połowę dawki, którą zalecił producent na opakowaniu. Koniecznie pamiętaj jednak o późniejszym podrzuceniu na stanowisko wrzosów kwaśnego torfu.Wrzosy powinny być za to regularnie podlewane. Ponieważ rośliny te mają płytki system korzeniowy, doskonale sprawdzi się zasada dużo, ale rzadko - zwłaszcza w przypadku okazów rosnących w doniczkach. Pamiętaj jednak, że nadmiar wody, podobnie jak zraszanie liści im nie służy. 

Dlaczego wrzosy usychają? Najbardziej prawdopodobną przyczyną jest niedostateczna ilość wody. Jednak jeśli jesteś pewna, że regularnie podlewałaś swoje rośliny, być może przyczyną jest nieodpowiednie lub zbyt zacienione stanowisko. Warto dodać też, że wrzosy, choć są popularną rośliną doniczkową, zdecydowanie lepiej czują się na rabacie. Być może przesadzenie do ogrodu uratuje Twoją roślinę? 

Wrzosy: znaczenie

Wrzosy są doskonałym pomysłem na prezent, zwłaszcza dla osoby, która dostała nową pracę lub dla nastolatka z okazji wyprowadzki z domu. Symbolizuje szczęście i powodzenie zwłaszcza w sferze materialnej, ale też niezależność i samodzielność.

Wrzosy oznaczają również szacunek i podziw. Wierzy się, że mogą pomóc odnaleźć motywację niezbędną do umocnienia swojej pozycji zawodowej, która przełoży się na przyszłe bogactwo i uznanie. Warto też podarować je jako wyraz uznania osobie, która nam imponuje. 

Wrzosy wśród starożytnych ludów Europy Północnej odgrywały ważną rolę w ezoteryce. Były istotnym elementem magii, ponieważ wierzono, że zapewniają ochronę przed urokami i złym losem. Z tego powodu starożytni Celtowie nosili je ze sobą przy ubraniu lub w sakiewkach. Jednocześnie jednak, ludy Skandynawii uważały, że kwiaty wrzosów przynoszą nieszczęście.