Pelargonia: charakterystyka i odmiany

Pelargonie to nie zdetronizowane królowe polskich balkonów, choć ich ogrodowe odmiany również cieszą się wielką popularnością. Te ozdobne kwiaty trafiły do Europy w XIX wieku i przywędrowały aż z Afryki. Odmian pelargonii jest wiele i mogą one znacznie różnić się między sobą wyglądem. Mogą mieć też minimalnie inne potrzeby, choć na ogół panuje przekonanie, że dobrze przystosowują się warunków, jakie im zapewnimy. Niewielkie kwiaty występują najczęściej w odcieniach czerwieni, różu, fioletu lub bieli. Rosną zebrane w gęstych skupiskach osiągających średnicę nawet do 10 cm. Liście są jasnozielone, zazwyczaj mają ząbkowane brzegi. 

Odmiany pelargonii, które najczęściej możemy spotkać w Polsce to:

  • pelargonia bluszczolistna Gallilee;

  • pelargonia bluszczolistna Smolice;

  • pelargonia bluszczolistna Ville;

  • pelargonia bluszczolistna Decora Lila;

  • pelargonia zwisająca;

  • pelargonia pachnąca.

Uprawa pelargonii

Pelargonie lubią miejsca dobrze nasłonecznione, ale nie zaszkodzi im również półcień. Ogólna zasada głosi, że pelargonie ogrodowe wolą miejsca mocniej nasłonecznione, a pelargonie balkonowe półcieniste. Gleba powinna być bogata w składniki odżywcze i mieć odczyn obojętny. Warto sięgnąć po specjalną ziemię dla pelargonii, jednak nie jest to warunek obowiązkowy.

Jak podlewać pelargonie? Najważniejsze, by robić to regularnie, ponieważ bardzo źle znoszą suche podłoże. Pamiętaj też, że im bardziej słoneczne jest ich stanowisko, tym częściej powinniśmy sięgnąć po konewkę. Wystrzegaj się jednak lania wody na liście - może to prowadzić do rozwoju chorób grzybiczych. 

Pelargonie mają duże zapotrzebowanie na składniki odżywcze, zwłaszcza na potas - warto zwrócić uwagę, czy nasza odżywka dla roślin zawiera go wystarczająco dużo. Nawożenie najlepiej zacząć na początku kwietnia i powtarzać mniej więcej co dwa tygodnie. Najlepiej robić to z pomocą nawozu płynnego. Choroby, które najczęściej są zmorą pelargonii to szara pleśń, plamistość liści lub tak zwana rdza pelargonii.

Jak rozmnażać pelargonie? Nie jest to zadanie trudne. Sadzonki odcinamy w sierpniu lub  wrześniu, co pozwoli im wytworzyć korzenie do zimy, ale można też robić to wczesną wiosną. Sadzonki najlepiej pobierać z wierzchołków pędów, choć sprawdzą się też te z pędów środkowych. W tym celu powinniśmy ostrym nożem odciąć około 10 cm, tuż pod nasadą ostatniego liścia. Obrywamy najniżej leżące liście, pąki i kwiaty i umieszczamy sadzonki w glebie. Najlepszy będzie torf, piasek, lub gotowa mieszanka. Gdy sadzonki dobrze się ukorzenią, możemy przesadzać je do skrzynek, doniczek lub na rabaty.

Jak pielęgnować pelargonie w ogrodzie?

Pelargonie w ogrodzie poradzą sobie równie dobrze, co w doniczkach czy skrzynkach. Odmiany przeznaczone do sadzenia na rabatach osiągają nawet do 50 cm wysokości, mają mięsiste i silnie rozgałęzione pędy, które u starszych roślin niekiedy zaczynają drewnieć u podstawy. Wskazania co do ziemi i stanowiska są takie same w przypadku roślin zdobiących nasze ogrody i nasze balkony.

Pelargonie w ogrodzie mają większe szanse, by paść ofiarami szkodników. Najczęściej rozwijają się na nich mączlik szklarniowy i przędziorki. Warto regularnie obserwować stan zdrowia roślin, by odpowiednio szybko sięgnąć po naturalne środki odstraszające nieproszonych gości.

Pielęgnacja pelargonii w domu

Pelargonie na balkon można wystawić, kiedy tylko miną ostatnie zimowe przymrozki. Kwitną bardzo obficie od maja aż do jesieni. Jeśli nie zdecydujemy się wystawić ich na zewnątrz, warto znaleźć im dobrze nasłonecznione miejsce, ale nie w bezpośrednim źródle światła - najlepiej jak najbliżej okna, pod którym nie stoi kaloryfer. Co najważniejsze, pamiętajmy o regularnym podlewaniu i nie dopuśćmy do przesuszenia gleby. 

Pelargonia jest jednak trująca dla kotów. Jeśli nie chcesz, by Twój pupil się zatruł, pamiętaj, żeby znaleźć jej miejsce poza zasięgiem kocich pazurków. 

Jak przezimować pelargonie?

Zimowanie pelargonii jest konieczne, jeśli chcemy cieszyć się nimi w kolejnym roku. Powinny zostać zabrane do domu przed pierwszymi przymrozkami. Z rośliny należy usunąć zwiędłe liście oraz przyciąć obumarłe części. Odpowiednio przygotowane rośliny przesadzamy pojedynczo do niewielkich doniczek i ustawiamy ciasno przy sobie. W domu powinna zostać umieszczona w jasnym i chłodnym pokoju, gdzie temperatura nie przekracza 10 stopni Celsjusza. Jeśli zdecydujemy się na piwnicę, powinny zostać umieszczone przy okienku. Doskonałym miejscem będą również garaż lub komórka na narzędzia. Gleba powinna wciąż pozostawać dobrze nawilżona, jednak zimą pelargonie nie będą potrzebowały aż tak dużo wody, co latem.

Pelargonie przeznaczone do zimowania w ogrodzie są odporne na deszcz i niskie temperatury, jednak nie powinny zostać na zewnątrz w czasie najchłodniejszych miesięcy. Najlepszym sposobem na skuteczne przetrwanie zimy jest wykopanie pelargonii jesienią i przesadzenie ich do doniczek, które zabierzemy do domu. Należy wybrać te rośliny, które są zdrowe i silne a te, które padły ofiarą szkodników lub grzybów odrzucić. Dalej postępujemy jak w przypadku kwiatów zabranych z balkonu.

Pelargonia: symbolika

Pelargonia ma wiele znaczeń, jednak wszystkie z nich mają pozytywne konotacje. Jest kwiatem, który zdobi nasze balkony i ogrody przez całe lato, dlatego zapewne kojarzona jest z odpoczynkiem, przyjaźnią i miłością, a także czasem beztroski. Co ciekawe, w ezoteryce wykorzystuje się pelargonię, jako składnik w najsilniejszych miksturach miłosnych. Pamiętaj jednak, że znaczenie kwiatów, może różnić się zależnie od ich koloru:

  • pelargonie białe - niewinność i miłość duchowa, używane w czasie ceremonii ślubnych;

  • pelargonie czerwone - namiętny romans;

  • pelargonie różowe - miłość i przywiązanie, to właśnie one są używane w miksturach miłosnych;

  • pelargonie fioletowe - szlachetność i dostojeństwo, to doskonały prezent dla osób przechodzących na emeryturę.