Lilie: charakterystyka i odmiany

Lilie to kwiaty, które były cenione ze względu na swoje niezwykłe piękno już w starożytnej Grecji i Rzymie. Swojej wyjątkowej urodzie zawdzięczają też ogromną popularność. Krzyżowanie tych kwiatów doprowadziło do powstania licznych odmian, które miały być lepiej przystosowane do uprawy w ogrodzie. Obecnie podzielone są na 10 grup, z których największą popularnością cieszy się lilia biała. Inne chętnie sadzone odmiany lilii to:

  • lilia tygrysia (Lilium tigrinum, czyli „smolinosy”);
  • lilia Henry’ego (Lilium henryi);
  • lilia królewska (Lilium regale).

Lilie ogrodowe doskonale nadają się do sadzenia na rabatach i świetnie czują się w towarzystwie bylin i jednorocznych roślin. Zależnie od konkretnej odmiany, mogą osiągać różne rozmiary i mieć bardzo zróżnicowane kolory, z których najpopularniejsze to żółty, różowy, pomarańczowy, czerwony i biały. Mają okazałe kwiatostany o dużych wywiniętych, języczkowatych płatkach i długich pręcikach. Uprawa lilii również może różnić się zależnie od odmiany, jednak warto zapamiętać kilka ogólnych wskazówek.

Uprawa lilii

Lilie azjatyckie są najpopularniejsze wśród lilii ogrodowych. Lubią gleby bogate w próchnicę, pulchne i przepuszczalne, o kwaśnym odczynie. Ważne jednak, by gleba nie była zbyt ciężka, ponieważ są one wrażliwe na nadmiar wody. Stanowisko powinno być słoneczne i dobrze osłonięte od wiatru. Kupując cebulki lilii, zwróć uwagę, aby były one jak najświeższe. Suszone lub pomarszczone mogą nie wykiełkować. 

Sadzenie lilii odbywać może się w dwóch terminach. Pierwszy z nich przypada na wiosnę, kiedy w sklepach jest największy wybór cebulek. Mrozoodporne gatunki można sadzić już od marca, chociaż najczęściej robi się to na przełomie kwietnia i maja. Drugim terminem jest jesień - od września do połowy października. Nie należy sadzić ich jednak zbyt późno, ponieważ muszą zdążyć ukorzenić się przed wiosną. Lilie sadzone w tym terminie należy na zimę przykryć torfem lub rozdrobnioną korą. 

Lilie powinniśmy posadzić od razu po zakupie cebulek. Przetrzymywanie ich zbyt długo może im zaszkodzić. Należy umieścić je w ziemi na głębokości około 10 -15 cm w równych odstępach. Następnie cebulki powinniśmy przysypać ziemią tak, aby utworzył się na nich pagórek - to zapobiega zbieraniu się wody w tym miejscu. Przed posadzeniem cebulek niekiedy zaleca się umieszczenie ich w metalowych koszyczkach, co uchroni je przed obgryzaniem przez nornice. 

Jak pielęgnować lilie?

Lilie w ogrodzie powinny być regularnie podlewane, zwłaszcza w okresie letnim. Zaleca się częste nawadniania, ale niewielkimi ilościami wody, tak by ziemia była stale wilgotna, ale nie mokra. Aby utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia gleby, zaleca się ściółkowanie. Najlepiej sięgnąć w tym celu po torf ogrodniczy lub korę sosnową. Taki zabieg pomoże nam też utrzymać kwaśny odczyn podłoża, pożądany przez większość odmian i zapobiec nadmiernemu nagrzewaniu się gleby w czasie lata. Na nasze kwiaty korzystnie wpłynie też nawożenie. Raz w miesiącu warto dostarczyć im dawkę nawozu wieloskładnikowego o ograniczonej dawce azotu. Poza tym raz w czasie sezonu wegetacyjnego możemy zasilić je dodatkowo z pomocą nawozu o spowolnionym działaniu.

Pielęgnacja lilii nie należy do zbyt skomplikowanych. Oprócz częstego, ale niezbyt obfitego podlewania, powinniśmy koniecznie pamiętać też o regularnym usuwaniu zwiędłych kwiatów i liści. Dzięki temu będziemy stymulować wzrost i rozkwit nowych pąków. Co jakiś czas powinniśmy też upewnić się, że na naszych kwiatach nie pożywiają się żadne szkodniki, a w razie konieczności zastosować kurację. Oprócz tego, w codziennej pielęgnacji powinniśmy pamiętać też o odchwaszczaniu, a w przypadku wysokich odmian, również o zapewnieniu im podpórek.

Lilie azjatyckie dobrze znoszą niskie temperatury i mogą zimować w naszym klimacie bez dodatkowej ochrony. Mimo to zaleca się na wszelki wypadek okryć je dodatkową warstwą torfu lub kory. Niestety, sytuacja ma się inaczej w przypadku ich kuzynek, lilii orientalnych, które bardzo źle znoszą nie tylko zimne miesiące, ale też chłodniejsze lato. W ich wypadku zimowanie w gruncie nie jest możliwe. Najlepszym rozwiązaniem będzie wykopanie cebulek po sezonie wegetacyjnym i przechowanie ich w czasie zimy w suchym torfie w temperaturze około 2 st. C.

Jak postępować z liliami po przekwitnięciu?

Lilie ogrodowe po przekwitnięciu wymagają delikatnego cięcia. Ostrym nożem lub sekatorem zetnij kwiatostan, pozostawiając ulistnioną łodygę. Jest to niezwykle ważne, ponieważ ma ona za zadanie odżywiać cebulkę. Możemy usunąć ją bez szkody dla rośliny dopiero kiedy sama uschnie. 

Symboliczne znaczenie lilii

Lilie odnajdywane są przez badaczy na malowidłach liczących sobie 4 tys. lat. To jeden z najstarszych symboli mających oznaczać czystość, niewinność, dziewictwo i wstydliwość. Jednocześnie też lilia jest kojarzona z chwałą i majestatem. Od czasu rozpowszechnienia się chrześcijaństwa jest też kwiatem o symbolice maryjnej. Według starej chrześcijańskiej legendy lilia wyrosła z łez Ewy, która opłakiwała wygnanie z Raju i miała zwiastować odkupienie świata za sprawą niepokalanego poczęcia.

Kwiaty lilie mają również szerokie zastosowanie w magii ludowej. Wierzono, że kwitną tylko, jeśli posadzi je dobra kobieta, lub gospodyni troszcząca się o rodzinę. Jako symbol Maryi miały zdolność odstraszania czarownic. Z tego powodu chętnie sadzono je przed wejściem do domu. W okolicach Babiej Góry powszechny był też zwyczaj dodawania suszonych płatków lilii do krowiej paszy, co miało to uchronić zwierzęta przed klątwami. Oprócz tego, na Zachodzie Lilia była też często wykorzystywanym motywem dekoracyjnym, który pojawiał się na haftach, malowidłach, polichromiach i dekoracjach rzeźbiarskich. Tak jak jej uderzająco podobny kuzyn liliowiec, jest też chętnie wykorzystywanym motywem w heraldyce.