Chryzantema: charakterystyka

Chryzantema należy do rodziny astrowatych i ma około 50 różnych odmian. Hodowana jest zarówno jako roślina ogrodowa, jak i doniczkowa, często jest też pięknym uzupełnieniem bukietów. Dorastają zazwyczaj do 60 cm, ich łodyga jest gruba, pokryta delikatnymi włoskami. Liście są jajowate i mają pierzaste brzegi. Najbardziej okazałe są kwiaty chryzantemy, które zebrane są w charakterystyczne koszyczki. Chryzantemy mogą być jednobarwne lub dwubarwne. Najczęściej występujące kolory to:

  • białe, 

  • kremowe, 

  • żółte, 

  • różowe, 

  • łososiowe, 

  • czerwone, 

  • pomarańczowe, 

  • brązowe, 

  • purpurowe, 

  • zielone, 

  • fioletowe.

Chryzantemy wielkokwiatowe są uznawane za najpiękniejszą odmianę tej rośliny. Jej okazały kwiatostan składa się mnóstwa języczkowatych lub rurkowatych kwiatów. Jest rośliną wieloletnią, dlatego o ile zapewnimy jej odpowiednie warunki, będzie latami stanowiła najpiękniejszą ozdobę naszego ogrodu. Jest to sztucznie uzyskana odmiana, której uprawę zapoczątkowali Chińczycy w IV wieku.

Odmiany chryzantem mogą nieznacznie różnić się od siebie wielkością i  wyglądem kwiatostanu lub jeśli chodzi o potrzeby, czy też odporność na warunki klimatyczne. To właśnie dzięki bogactwu odmian, możemy podziwiać ich różnorodne kolory. Najpopularniejsze z nich to:

  • Chryzantema ogrodowa Boda Red;

  • Chryzantema ogrodowa Agora Bordeaux;

  • Chryzantema Aluga White;

  • Chryzantema Aluga Yellow;

  • Chryzantema Amiko Pink;

  • Chryzantema  Louka.

Uprawa chryzantemy w ogrodzie

Chryzantemy w ogrodzie powinny zostać posadzone na stanowisku słonecznym, ciepłym i zacisznym, dobrze osłoniętym od wiatru. Gleba powinna być porządnie spulchniona, żyzna i przepuszczalna, najlepiej o obojętnym odczynie. Ważne jest, by nie sadzić chryzantem na podmokłym podłożu. Wybór odpowiedniego stanowiska jest bardzo ważny, ponieważ chryzantemy źle znoszą przesadzanie. Mimo to w przypadku niektórych odmian zaleca się wysadzenie ich z gruntu na okres zimowy.

Chryzantemy w ogrodzie najlepiej jest sadzić wiosną lub wczesną jesienią (im wcześniej, tym lepiej). Niestety, sadzonki najczęściej nie są dostępne wiosną, choć to ten okres jest najlepszy dla tych roślin. Po około dwóch tygodniach od posadzenia zaleca się delikatnie przyciąć wierzchołki, co pobudza krzewienie.

Uprawa chryzantemy doniczkowej

Chryzantemy doniczkowe wymagają takiej samej ziemi jak ich ogrodowe kuzynki. Dobrym pomysłem będzie też specjalna ziemia do roślin balkonowych. Warto pamiętać, że są to dość duże kwiaty, dlatego lepiej nie sadzić więcej niż jednego okazu w donicy, która powinna mieć od 50 do 100 cm.

Chryzantemy możemy sadzić przez cały okres wegetacyjny, choć najczęściej robi się to około września, ponieważ w tym czasie najłatwiej dostać sadzonki. Niestety wtedy okres ich rozwoju przypada na mniej słoneczną porę roku. Często zaleca się doświetlać je z pomocą lamp jarzeniowych, tak by ich “dzień” trwał ponad 12 godzin. Oczywiście, nawet mimo naświetlania, najlepiej jest wybrać dla donicy słoneczne stanowisko. Jeśli trzymamy chryzantemy na balkonie, powinniśmy pamiętać, aby zabrać je do domu przed pierwszymi przymrozkami.

Chryzantemy, które są już dobrze rozwinięte, mają odwrotne wymagania. Jeżeli przeniesiemy donicę do mniej słonecznego miejsca lub zastosujemy specjalne maty cieniujące, możemy wywołać kwitnienie o dowolnej porze roku.

Pielęgnacja chryzantemy

Chryzantemy muszą być regularnie podlewane, nieco obficiej w czasie wzrostu i w wypadku suszy. Pamiętaj jednak, że źle znoszą podmokłe podłoże, dlatego nie wolno dopuścić do przelania. Równie ważne jest nawożenie, które powinno odbywać się mniej więcej co dwa tygodnie. Najlepiej sięgnąć po nawóz, który zawiera fosfor, potas, magnez i wapń. Powinniśmy natomiast unikać nawozów azotowych. 

Chryzantemy po przekwitnięciu powinniśmy mocno przyciąć (nawet o ponad połowę) i przenieść do pomieszczenia, w którym panuje dodatnia temperatura. W tym czasie należy ograniczyć podlewanie do minimum. Do ogrodu można wynieść je wiosną. 

Zimowanie chryzantem w ogrodzie jest możliwe w przypadku odmian odpornych na ujemne temperatury. Aby kwiaty wyrosły ponownie w kolejnym sezonie, powinniśmy tuż po pierwszych przymrozkach mocno przyciąć pędy chryzantem (do 15 cm nad gruntem), a następnie obłożyć je świerkowymi gałązkami. Jest to bardzo ważne, ponieważ chryzantemy źle znoszą zawilgocenie, dlatego pod żadnym pozorem nie powinniśmy osłaniać ich przy pomocy liści lub kompostu. W przypadku, kiedy nie możemy zapewnić im odpowiednich warunków na rabacie, niektórzy hodowcy zalecają wykopanie chryzantem i przeniesienie ich na czas zimy do chłodnego i jasnego pomieszczenia. 

Kiedy kwitną chryzantemy?

Chryzantema kwitnie wczesną jesienią, na przełomie września i października. Właśnie z powodu późnego okresu kwitnienia jest kwiatem kojarzonym z Dniem Wszystkich Świętych. Warto jednak pamiętać, że mimo tego wiele odmian nie jest odporna na przymrozki, które mogą pojawić się już na przełomie października i listopada. Dlatego nie zaleca się trzymania się chryzantem na dworze dłużej niż to konieczne oraz kupienie ich jak najbliżej święta, choć wtedy niestety ich ceny mogą być znacznie wyższe. 

Chryzantema: znaczenie

Chryzantemy w Polsce kojarzone są z kwiatami oznaczającymi żałobę, ponieważ kwitną w czasie Święta Zmarłych. Warto jednak wspomnieć, że to nie jedyne znaczenie chryzantem, które mogą być również pozytywnym symbolem. Są wyrazem troski ze strony rodziny, oznaczają również przyjaźń, oddanie i zaufanie. Ponoć mają sprawdzać dobre samopoczucie i pomagać zregenerować się po długim okresie intensywnego wysiłku. Co ciekawe, mogą symbolizować też nowy początek - również życia.