Tymianek – do czego stosować?

 

Tymianek to nie tylko aromatyczna przyprawa, ale też zioło o znanych cechach antyseptycznych, które dodatkowo może pomóc pozbyć się koszmarów i poprawić komfort snu. W okolicach maja i czerwca zakwita pięknymi, malutkimi kwiatkami koloru fioletowego lub błękitnego. W starożytnej Grecji okadzano nim łaźnie i świątynie. Posiada świeży i wyrazisty, nieco ostry zapach, przez co chętnie wykorzystywany jest np. do przyprawiania mięs, ryb i sosów. Ze względu na swoje antyseptyczne właściwości i świeży aromat, olejek z tymianku z powodzeniem może służyć nawet jako składnik ekologicznych detergentów czyszczących – wystarczy, że dodasz kilkanaście kropelek olejku do mieszanki wody i octu jabłkowego. Tak przygotowany eliksir możesz śmiało wykorzystywać jako tymiankowy spray do czyszczenia powierzchni! Uwielbiamy takie proste i naturalne rozwiązania. 

 

Jak uprawić tymianek?

Zastanawiasz się, jak uprawiać tymianek? Uprawa tymianku nie jest szczególnie skomplikowana. Jeśli chcesz, aby tymianek rósł w twoim ogródku, przygotuj dla niego nasłonecznione, ciepłe miejsce. Mimo że roślina ta nie potrzebuje dużych ilości wody, należy ją regularnie podlewać, a także zadbać o to, aby nie obrastała chwastami. W naszym klimacie wskazane jest przykrywanie tymianku na grządce zimą. Można w tym celu użyć siana, folii lub czegoś innego, co „ogrzeje” roślinę podczas chłodniejszych dni.

Aby hodować tymianek w balkonowej lub tarasowej doniczce, należy zasiać kilka nasion pod koniec marca, a z początkiem czerwca wystawić roślinę na zewnątrz. Również w doniczce należy go oczywiście regularnie podlewać, a jesienią i zimą wstawić do pomieszczenia o temperaturze ok. kilkunastu stopni. Tymianek świeży, tymianek suszony – doskonale sprawdza się w każdej wersji. W celach zielarskich najlepiej zrywać zioło pomiędzy czerwcem a wrześniem, choć jego drobne listki można wykorzystywać oczywiście również poza tym okresem, przez cały rok.

Tymianek - właściwości

Tymianek powszechnie znany jest ze swoich prozdrowotnych właściwości: przeciwbakteryjnych i przeciwzapalnych. Cenione jest także jego przeciwgrzybicze i przeciwpasożytnicze działanie. To wszystko dzięki cennym substancjom, takim jak: flawonoidy, garbniki, kwasy polifonowe i titerpenowe, a także saponiny. W postaci inhalacji tymianek może wspomóc nas w walce z kaszlem i przeziębieniem, zawiera bowiem sporo dobroczynnych olejków eterycznych.

Łagodzące stany zapalne napary z tymianku można stosować do płukania gardła i jamy ustnej. Nic więc dziwnego, że wyciągi z tymianku stosuje się nawet w produkcji niektórych past do zębów. Olejek z tymianku może być dodawany do olejku do masażu, aby wzmocnić relaksujący efekt zabiegu, ale też wzbogacić masaż o działanie przeciwreumatyczne i przeciwbólowe. Przeciwwskazania do stosowania tymianku? Specjaliści ostrzegają, że przez swoje rozkurczowe właściwości, tymianek nie powinien być często stosowany przez kobiety w ciąży.

Tymianek – właściwości ezoteryczne

W ezoteryce tymiankowi odpowiadają żywioły wody i powietrza. Utożsamiany jest z planetą Wenus i kobiecością. Przypisuje mu się atrybuty czystości, miłości, siły i odwagi. Nie bez przyczyny starożytni, greccy żołnierze dodawali tymianku do swoich kąpieli przed bitwą. Robili to po to, aby... zyskać więcej odwagi.

Tymianek uchodzi za zioło wzmacniające siły witalne organizmu oraz pobudzające sprawność umysłową. Stosuje się go w celu zniwelowania niepokoju i lęku. Według średniowiecznego „De viribus herbarum carmen” autorstwa Macera Floridusa: „Dym tymianku wypędza wszystkie węże i wszystkie inne zwierzęta, które wyrzucają jad przez usta”. Niewątpliwie świadczy to o tym, że już wówczas utożsamiano tymianek z ochronnymi właściwościami. Hodowanie tymianku w ogrodzie może ochronić przed złymi mocami i nieurodzajem. Podobno też jeśli zakopiesz kilka groszowych monet u nasady rosnącego tymianku, możesz przyciągnąć do siebie bogactwo. 

Niektóre źródła mówią, że jeśli doświadczyłaś poważnej tragedii lub utraty bliskiej osoby, to – gdy twoja najgłębsza faza żałoby minęła – warto zawiesić wiązki tymianku nad oknami i drzwiami. Następnie, przed otwarte drzwi i okna, „wydmuchać” ciężar żałoby z domu. Po takim „oczyszczeniu powietrza” warto zakopać zużyty tymianek w pobliżu korzeni silnego drzewa.

Inną sytuacją, w której tymianek może okazać się przydatny, jest oczyszczanie aury. W starożytnych kulturach śródziemnomorskich często używano tymianku do „odkażania” swoich domów i świątyń. Możesz spalać suszony tymianek w domu rodzinnym po kłótniach, aby pomóc rozwiązać konflikty, wyczyścić negatywną energię emocjonalną i zrównoważyć relacje domowe. Okadzanie pomieszczeń palonym tymiankiem z majerankiem powinno sprowadzić do twojego domu radość i przepędzić melancholię oraz niepokój. Podobne efekty może przynieść rozwieszenie suszonych wiązek tymianku w kątach domostwa, a powieszenie takiej wiązki nad łóżkiem w sypialni dodatkowo poprawi jakość snu i ustrzeże nas przed nocnymi koszmarami.

Bardzo przydatna może okazać się również pewna, niezbyt obecnie znana, szczególna właściwość tymianku. Tym bardziej w przypadku dla tych z nas, które często gubią drobne rzeczy i narzekają na swoje zapominalstwo. Według europejskich legend pogańskich, tymianek należy „złożyć w ofierze” dobrym wróżkom podczas pełni Księżyca, a te, jako wyraz wdzięczności, pomogą nam odnaleźć poszukiwany przedmiot lub przypomnieć sobie pożądaną informację.

Tymianek w kuchni: do czego pasuje? 

Szczególną popularnością cieszy się w tradycyjnej kuchni francuskiej i włoskiej, ale chętnie stosuje się go również w innych kulturach kulinarnych, tak w Europie, jak i na Bliskim Wschodzie. Wykorzystuje się go jako samodzielną przyprawę oraz jako składnik mieszanek ziół (np. ziół prowansalskich).

Świeży tymianek jest bogaty w witaminy A, C i E, dobrze więc dodawać go pod koniec przygotowywania potraw, aby nie utracił tych cennych dla zdrowia elementów. Tymianek suszony lepiej jednak stosować na początku gotowania – tak, aby pod wpływem temperatury olejki eteryczne zdążyły się uwolnić i nasycić danie swoim aromatem. Szczególnie dobre połączenie stanowi z pietruszką, szałwią, rozmarynem. Macierzanka doskonale podkreśla i wzbogaca smak delikatnych mięs, takich jak drób, cielęcina i jagnięcina.

Tymianek w kuchni wegetariańskiej to niemałe odkrycie dla wielu osób, które nie jedzą mięsa. Zioło świetnie sprawdzi się bowiem w połączeniu z roślinami strączkowymi – fasolą, ciecierzycą czy grochem. Podkreśli także smak wielu zup. Wcale nie trzeba gotować skomplikowanych, wykwintnych dań, aby znaleźć okazję do zastosowania tego wspaniałego zioła. Spróbuj przyprawionej świeżym tymiankiem sałatki albo... grzanek z kozim serem! Z kolei fani letniego grillowania mogą zastosować łodygi tymianku do aromatyzowania dymu – wystarczy położyć kilka łodyg na rozgrzane węgle.

Oto kilka przykładów prostych potraw, których szczególnie ważnym składnikiem jest tymianek: pieczarki smażone z tymiankiem  sos cytrynowo-tymiankowy do ryb i owoców morza, makaron z pieczarkami, kozim serem i tymiankiem. Szczególnym uznaniem cieszą się pieczone ziemniaki z tymiankiem, ale równie dobrze smakować z tym ziołem będą także inne zapiekane warzywa – na przykład marchewki.

Właściwości tymianku, nie bez powodu, są dziś coraz częściej wykorzystywane. Warto zatem wiedzieć, na co pomaga tymianek oraz jakie jest zastosowanie tymianku... nie tylko w kuchennym zaciszu.