Oleander: charakterystyka i odmiany

Oleander (nerium oleander) to kwiat pochodzący z krajów basenu Morza Śródziemnego, gdzie porasta brzegi potoków i strumieni. Zwykle hodowany jest w donicach i nadaje się mu formę niewielkiego drzewa. Kwitnie dość długo, bo od maja aż do października, a jego kwiaty mają około 3-4 cm, są zwykle białe lub w odcieniach różu, choć czasem zdarzają się też żółte. Popularnością cieszą się tak zwane pełne odmiany, które nieco przypominają róże. Mimo to trudno byłoby pomylić go z krzewem różanym - oleander ma podłużne, skórzaste liście, które mają od 10 do 30 cm. 

Oleandry mogą występować w różnych odmianach, które różnią się wielkością lub kolorem a najpopularniejsze z nich to: 

  • oleander pospolity;
  • oleander Splendens;
  • oleander Grandiflora;
  • oleander Monica;
  • oleander Madame Allen;
  • oleander Louis Pouget;
  • oleander Punctatum.

Oleander może osiągać od 60 do 90 cm w przypadku mniejszych odmian, do nawet 150 w przypadku wyższych. Pamiętaj jednak, że każda część tej pięknej rośliny jest silnie trująca. Najlepiej przycinać ją w jednorazowych rękawiczkach i pamiętać, by przez przypadek nie zatrzeć oka, lub nie polizać palca. Najlepiej nie palić przyciętych części - nawet dym  może być trujący. Nie jest to dobra roślina do domu, w którym przebywają dzieci lub zwierzęta. 

Uprawa oleandra

Uprawa oleandra nie jest zbyt kłopotliwa. Ze względu na to, iż nie jest on odporny na mrozy, sadzimy go wyłącznie w donicach. W przypadku młodych okazów, co 2 lub 3 lata należy przesadzić je do dwa razy większej doniczki. Starszym należy jedynie wymieniać górną warstwę podłoża i zrezygnować z przesadzania. 

Jaka ziemia do oleandra będzie najlepsza? Zdecydowanie ziemia do palm o odczynie 6,7 - 7,2. Można też użyć uniwersalnej ziemi z dodatkiem ziemi gliniastej lub kredy. Oleander w domu powinien zostać postawiony w pobliżu południowego okna. Zbyt mała ilość światła może sprawić, że nie zakwitnie. Z tego też powodu, kiedy zdecydujemy się wystawić go do ogrodu, powinien znaleźć się w jasnym i słonecznym, ale osłoniętym od wiatru, miejscu. Najczęściej poleca się południową lub zachodnią ścianę budynku. Pamiętaj jednak, że ilość światła, jaką dostarczamy naszej roślinie, powinna być różna w ciągu roku - zadbaj o to, by mieć gdzie postawić donicę na zimę.

Kwiat oleander niestety często pada ofiarą tarczników i wełnowców. Jeżeli zauważymy, że na liściach pojawiły się brązowe tarczki lub kłaczki przypominające watę, należy umieścić w glebie środek owadobójczy. Powinniśmy zrezygnować z bezpośredniego spryskiwania liści, ponieważ, oleander tego nie lubi. 

Jak rozmnożyć oleandra? Nie jest to trudne zadanie. Wiosną odcinamy około 10 - 15 cm pędy. Obrywamy dolne liście, pozostawiając jedynie 2 lub 3 u góry. Na godzinę zostawiamy je w naczyniu z wodą (uwaga na wodę, która może podrażnić dłonie), a następnie sadzimy w wilgotnym piasku z dodatkiem torfu i zostawiamy w ciepłym miejscu (do 22 st. C). Po około 6 tygodniach powinny się ukorzenić - wtedy przesadzamy je do doniczek z ziemią. Nie poleca się rozmnażania oleandrów z pomocą siewek, ponieważ zakwitną one dopiero po kilku latach. 

Pielęgnacja oleandra

Oleandry powinny być podlewane do podstawki, ponieważ w naturze porastają wilgotne podłoża. Nie lubią jednak spryskiwania - z tego też powodu, powinniśmy zapewnić roślinie zadaszenie na czas deszczu. Oleandry potrzebują dużo wody, dlatego dobrze jest dolewać ją, gdy tylko zobaczymy, że zaczyna jej brakować. Jeżeli pozwolimy mu przyschnąć, zacznie zrzucać kwiaty i liście, ale po podlaniu zaraz znów się zazieleni. Należy pamiętać o tym zwłaszcza podczas upalnego lata, kiedy oleandry mogą potrzebować podlewania nawet dwa razy dziennie. Warto zaznaczyć też, że koniecznie powinniśmy napełnić konewkę wodą w temperaturze pokojowej - zbyt zimna może spowodować zrzucenie pąków.

Oleander powinien być nawożony od kwietnia do sierpnia. Co 10 - 20 dni należy odżywić go nawozem płynnym do roślin kwitnących. Dłuższe nawożenie może spowodować, że wytworzy on pędy na zimę, co znacznie go osłabi. 

Oleander możemy wynieść na zewnątrz, kiedy ustąpią ostatnie przymrozki, należy jednak uprzednio go zahartować. Przez 7 - 10 dni wystawiamy go na zewnątrz jedynie kilka godzin, dopiero potem można zostawić go na balkonie lub w ogrodzie aż do zakończenia sezonu. Przed pojawieniem się zimowych przymrozków zabieramy oleander do chłodnego i zaciemnionego pomieszczenia (poniżej 10 st. C). Dobrym miejscem będzie garaż lub piwnica z niewielkim okienkiem. Ograniczamy też podlewanie -  powinniśmy robić to dopiero, gdy ziemia delikatnie przyschnie. 

Suchy oleander po zimie może oznaczać, że zostawiliśmy go w zbyt ciepłym miejscu, lub niepoprawnie wybudziliśmy roślinę ze snu zimowego. Pamiętaj, że należy stopniowo przyzwyczajać go do nowych warunków, zmieniając mu stanowisko od półcienistego na słoneczne. Na przełomie marca i kwietnia powinniśmy też zacząć obficiej go polewać. Około maja możemy już spokojnie wynieść go do ogrodu lub na balkon. Raczej nie powinno się robić tego wcześniej, ponieważ młode pędy są bardzo wrażliwe na chłód. Jeśli planujemy przesadzać oleander, to właśnie będzie najlepsza pora. 

Kiedy przycinać oleander?

Oleander warto przycinać wiosną, jest to polecane szczególnie w przypadku młodych egzemplarzy. Taki zabieg co prawda nieco opóźni kwitnienie, ale za to sprawi, że oleander zacznie wytwarzać wiele rozgałęzień i zakwitnie znacznie obficiej. W przypadku starszych roślin należy ograniczyć się do usuwania pędów chorych lub ogołoconych z liści, czyli wykonać tak zwane cięcie odmładzające. Nie zapominajmy również o regularnym usuwaniu zwiędłych kwiatów i liści. 

Oleander: symbolika

Oleander jest pięknym, ale trującym kwiatem, który wysyła jednoznaczny sygnał “Strzeż się”. To prawdziwa femme fatale naszego ogrodu. Choć kusi wyglądem, to może okazać się niebezpieczny, z tego powodu, podarowanie oleandra na prezent może nie być najlepszym pomysłem i to nie tylko ze względu na jego odstraszającą symbolikę. Jeśli zamierzaliśmy obdarować kogoś, kto ma małe dzieci lub zwierzęta, warto przemyśleć to jeszcze raz i być może zostawić tę piękną roślinę dla siebie.