Liliowiec: charakterystyka i odmiany

Liliowiec to piękna i łatwa w uprawie roślina ozdobna, której grecka nazwa Hemerocallis, jest połączeniem słów hēméra, czyli dzień i kállos, czyli piękno. Takie połączenie przeszło również do innych języków, zwłaszcza zachodnioeuropejskich, w których kwiat ten nazywany jest dzienną lilią. Polska potoczna nazwa liliowca to dziennica. Powodem tego stanu rzeczy są piękne i okazałe kwiaty liliowca, które jednakże kwitną tylko jeden dzień i szybko są zastępowane przez kolejne. 

Liliowce występują w licznych odmianach, obecnie jest ich aż 60 000, z których znaczna część jest mieszańcami powstałymi w wyniku krzyżówek. Różnią się one kolorami, wzorami na płatkach lub samym ich kształtem, który niekiedy może być ząbkowany lub przyjmować formę falbanki. 

Kwiat Liliowiec jest stosunkowo wysoką i rozłożystą byliną (dorasta do około 1m), dlatego sadząc je w ogrodzie, powinniśmy zachować odstęp kilkudziesięciu centymetrów. Posiada mocną łodygę i długie liście, które równomiernie rozkładają się na boki. Kwiatostany są okazałe, mają kształt kielicha z wywiniętymi na zewnątrz płatkami, a w środku znajdują się długie pręciki. Nowe kwiaty pojawiają się szybko i zachwycają swoim trwającym jeden dzień pięknem od maja do września. Niestety nie nadają się do bukietów i wazonów, ponieważ po ścięciu pąk natychmiast się zamyka. 

Odmiany liliowca dzielą się na kilka grup, które warto rozróżnić:

  • liliowce ogrodowe diploidalne - mają liczne, ale drobne kwiaty;
  • liliowce ogrodowe tetraploidalne - duże, intensywnie zabarwione kwiaty;
  • liliowce ogrodowe miniaturowe (miniatury) - są niższe (od 30 do 60 cm) i mają drobne kwiaty;
  • liliowce ogrodowe drzemiące/uśpione - gubią liście jesienią i dobrze rosną w chłodniejszym klimacie. Większość odmian należy właśnie do tej kategorii.

Uprawa liliowców

Uprawa liliowców nie należy do skomplikowanych, jednak wybór odpowiedniego stanowiska może okazać się kluczowy. To rośliny długowieczne, które mogą rosnąć w jednym miejscu nawet przez 20 - 30 lat. Ich system korzeniowy jest zaś rozbudowany i może sięgać nawet do 80 cm w głąb ziemi, z tego powodu przesadzanie ich może okazać się trudne. Mimo to w pewnych okolicznościach wykopanie i rozsadzenie liliowców jest wręcz zalecane.

Liliowce w ogrodzie powinny zostać posadzone w miejscu słonecznym lub półcienistym. Dobrze przyjmą się też w cieniu, jednak niedobór Słońca może skrócić lub ograniczyć ich kwitnienie. Jeśli zaś zapewnimy im odpowiednią ilość światła, już po kilku latach samoistnie rozprzestrzenią się tworząc gęste skupisko.

Liliowiec ogrodowy nie ma też specyficznych wymagań co do gleby, choć najlepiej sprawdzi się podłoże żyzne i wilgotne. Mimo to dobrze rozrośnie się też w ziemi lekkiej i przepuszczalnej oraz na zupełnie podmokłym podłożu w pobliżu zbiornika wodnego. 

Sadzenie liliowców może odbywać się od kwietnia do października. Najważniejsze zasady, o których należy pamiętać, to aby ziemia nie była zmarznięta oraz żeby korzenie nie zostały umieszczone zbyt głęboko pod ziemią - jedynie na głębokość około 2 cm. Przed sadzeniem powinniśmy dokładnie przekopać ziemię, na około 30 cm. Po umieszczeniu w gruncie sadzonek mocno przyklepujemy i obficie podlewamy ziemię wokół nich. Można też przysypać je warstwą ściółki z kory, jednak nie jest to konieczne. Warto jednak pamiętać o tym, jeśli sadzimy je tuż przed nadejściem zimy.

Jak pielęgnować liliowiec?

Liliowce nie wymagają zbyt skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Jedyne nawożenie, jakiego potrzebują, to coroczne dołożenie kompostu. Nie licząc najmłodszych okazów, które na czas chłodniejszych miesięcy powinniśmy okryć ściółką, nie wymagają również szczególnego przygotowania do zimowania. Są mocnymi i dość ekspansywnymi roślinami. Na co dzień powinniśmy pamiętać jedynie o regularnym podlewaniu, co zapobiegnie pojawieniu się przędziorków, które są jednymi z nielicznych szkodników nękających liliowce. Oprócz nich problemem mogą być też nornice, które nocą obgryzają mięsiste korzenie rośliny. 

Kiedy przycinać liliowce? Zaraz po ich posadzeniu powinno się przyciąć liście o około ⅔ ich długości. Poza tym, w dalszej fazie rozwoju powinniśmy pamiętać o regularnym usuwaniu zwiędłych kwiatów i pożółkłych liści. Przycinanie przed sezonem zimowym nie jest konieczne - wystarczy późną jesienią usunąć chore liście. 

Dlaczego liliowce nie kwitną? Jeżeli ostatnio dokonaliśmy podziału bryły korzeniowej i od tamtej pory roślina przestała wypuszczać nowe kwiaty, możliwe, że jeszcze nie zregenerowała się po podziale. Innym powodem może być również niedobór wody lub światła. Liliowce dość dobrze znoszą surowe warunki, jednak mogą one znacznie ograniczyć kwitnienie. Innym powodem może być zaniechanie rozsadzenia starszych roślin.

Kiedy przesadzać liliowce?

Liliowce po około 4 lub 5 latach od posadzenia mogą rozrosnąć się do rozmiarów, które znacznie ograniczą kwitnienie. Aby tego uniknąć, należy rozsadzić rośliny. Najlepszym czasem na dokonanie rozdzielenia kępy i bryły korzeniowej jest późne lato.  Stare kępy należy wykopać i ułożyć na plandece. Następnie z pomocą ostrego noża lub szpadla oddzielamy od nich młodsze rośliny ze zdrowymi i silnymi korzeniami. Jest to zabieg, który pozwoli nam uzyskać nowe okazy i wzmocnić kwitnienie na starszych.

Liliowiec: znaczenie kwiatów

Liliowiec, a zwłaszcza jego kwiaty, ma bardzo bogatą symbolikę w kulturze zachodniej. Liliowce są piękne i wytrzymałe, a ich obumierające po jednym dniu kwiaty, są szybko zastępowane nowymi. Z tego powodu symbolizują odradzające się życie. Dawniej były też chętnie wykorzystywanym symbolem w heraldyce. Ich wyjątkowa uroda oznaczać może również kokieterię i być symbolem rodzącego się uczucia. Pamiętaj, że wiele zależy od koloru, jaki mają, a w przypadku liliowców, kolorystyka jest naprawdę bogata.