Krokus: charakterystyka

Krokus jest wieloletnią rośliną ozdobną, która występuje naturalnie w górach Europy. Najczęściej można zaobserwować go w Tatrach i Alpach, choć rośnie też w Pirenejach, czy na Bałkanach. Znane są również w Azji Zachodniej, z której pochodzi jedna z najszlachetniejszych jego odmian - szafran siewny. Z wysuszonych słupków tej odmian krokusa pozyskuje się najdroższą przyprawę świata - szafran. Krokusy są jednym z najwcześniej wyrastających kwiatów, często pierwsze łodyżki przebijają się już w lutym przez warstwę śniegu. Oprócz tego w przeszłości były wykorzystywane do produkcji perfum, afrodyzjaków, barwników i wyrobów medycznych. 

Jak wygląda krokus? Nie bez powodu nazywa się go najpiękniejszym kwiatem wiosny. Krokusy dorastają do około 15 cm. Mają długie i wąskie liście w kolorze soczystej zieleni. Ich kwiaty mają duże, okrągłe płatki układające się w kształt kielicha. Najczęściej mają kolor fioletowy, choć mogą być również białe, żółte lub wielokolorowe. Polecane odmiany krokusów to:

  • krokus King of the Striped - kwiaty są liliowe  z ciemniejszymi paskami,

  • krokus Pickwick - białe kwiaty z fioletowymi paskami,

  • krokus Golden Yellow - żółte kwiaty.

Kiedy sadzić krokusy?

Kiedy sadzi się krokusy? Najlepiej zrobić to wczesną jesienią, około 6 tygodni przed pierwszymi przymrozkami. Cebulki krokusów najlepiej kupić we wrześniu - zazwyczaj sprzedawane są w zestawach po kilkanaście lub kilkadziesiąt sztuk, ponieważ krokusy wyglądają i rosną najlepiej w dużych skupiskach. Najważniejszy jest wybór odpowiedniego stanowiska. Gleba powinna być przepuszczalna, bogata w próchnicę, o lekko kwaśnym odczynie. Najlepsze dla krokusów będzie miejsce dobrze nasłonecznione lub półcieniste. 

Krokusy sadzimy na głębokości około 6 do 10 cm. Odstępy między cebulkami powinny wynosić od 8 do 10 cm. Umieszczamy je w glebie czubkiem do góry i zasypujemy ziemią. Następnie obficie podlewamy stanowisko i uklepujemy wilgotną glebę. Ponieważ okres, w którym posadziliśmy cebulki, jest najbardziej deszczową porą w roku, nie musimy pamiętać o późniejszym podlewaniu krokusów. Jeśli jednak jesień okaże się sucha, warto zrobić to od czasu do czasu, nie przesadzając jednak z ilością wody. 

Pielęgnacja krokusów

Korkus jest rośliną, która nie wymaga nawożenia, jeśli jednak chcemy zapewnić mu dawkę minerałów na czas wzrostu, warto zrobić to zaraz po posadzeniu. Taki jednorazowy zabieg będzie odżywiał roślinę w okresie zimowym. Niektórzy polecają dwukrotne nawożenie, jedno jesienią i jedno na wiosnę. Najlepiej wybrać do tego preparaty wieloskładnikowe. Krokus zaczyna obumierać w okolicach maja. Wtedy możemy ściąć zwiędłe liście lub po prostu skosić go razem z trawą. 

Krokusy doskonale znoszą ujemne temperatury, nie zaszkodzi jednak odrobinę im pomóc. Warto przykryć ziemię warstwą ściółki, która osłoni je przed zbyt intensywnym chłodem. Taką warstwę ochronną ściągamy w lutym lub marcu. Po przekwitnięciu cebulki powinno się wykopać i zasadzać naprzemiennie, najlepiej co 3 lata. Często jednak pozostawia się je w ziemi do obumarcia, ponieważ są dość małe i trudno je zlokalizować. Krokusy szybko się mnożą i jeśli dobrze o nie zadbamy, na przestrzeni od 3 do 4 lat, rozrosną się w piękne kępy kwiatów. 

Jak pielęgnować krokusy w domu?

Krokusy mogą stać się też ozdobą Twojego mieszkania, ponieważ w doniczce czują się równie dobrze, co na trawniku. Jeśli chcesz samodzielnie je posadzić najlepiej wybrać dużą skrzynkę, która pozwoli nam zachować minimalny odstęp 8 cm między cebulkami. Jeśli kupujesz zasadzone już krokusy, zwróć uwagę na to, aby wybrać rośliny, które nie będą w pełni rozwinięte, ale z dobrze wykształconymi pąkami - takie najdłużej będą zdobić nasze mieszkanie. 

Krokusy najlepiej ustawić na parapecie, pod którym nie ma kaloryfera, w widnym i jasnym pokoju, który często wietrzymy. Ważne byśmy pamiętali, że lubią wilgoć - należy często je podlewać. Zwróćmy jednak uwagę, by nie doprowadzić do przelania.

Krokusy niestety mogą zakwitnąć w doniczce tylko raz. Wykorzystane zasoby mineralne, nawet mimo najlepszej opieki, nie pozwolą im na ponowny wzrost. Jeśli nie chcemy ich wyrzucać, możemy jesienią przesadzić cebulki do ogrodu, w którym mają szansę odżyć ponownie na wiosnę. Nie przejmuj się też, jeśli krokusy nie zakwitną lub będą słabe - to normalne po przesadzeniu z doniczki. Już w następnym roku powinny wyrosnąć zdrowe i odżywione. 

Czy krokusy są pod ochroną?

Szafran spiski, czyli jedna z odmian krokusa, jest objęta w Polsce częściową ochroną. Duża liczba jego stanowisk znajduje się na terenie parków narodowego, między innymi Babiogórskiego, Gorczańskiego i Tatrzańskiego. Największym zagrożeniem dla tej rośliny jest zmiana jej naturalnego stanowiska, czyli przekształcanie dzikich łąk na pola i pastwiska. Co ciekawe, wprowadzenie całkowitej ochrony, która obowiązywała do 2014 roku, jedynie zmniejszyło populację krokusa. Przeniesienie go do parków narodowych sprawiło, że został zagłuszony przez wyższą roślinność i przestał być nawożony. By uregulować ten stan rzeczy, zdecydowano się przywrócić w niektórych miejscach wypas kulturowy, który sprzyja rozwojowi krokusów, jednocześnie nie ingerując zbyt mocno w jego naturalne środowisko. 

Krokus: znaczenie kwiatów

Krokus symbolizuje trzeźwość i abstynencję, co ma korzenie jeszcze w starożytności. Grecy używali krokusów, aby zneutralizować nimi woń alkoholu. Rzymianie z kolei uważali, że jest on kwiatem miłości, a jego woń działa jak afrodyzjak. Zapewne z tego powodu, był często wykorzystywany podczas uczt do ozdabiania sali lub stroju. Co ciekawe, szczegółowe znaczenie kwiatów różnić może się zależnie od ich koloru: 

  • krokusy fioletowe - bogactwo, sukces, godność;

  • krokusy białe - czystość, prawdomówność;

  • krokusy żółte - radość i optymizm. 

Krokusy, jako kwiaty, które wyrastają na wiosnę, są też nieodłącznie kojarzone z młodością, świeżością i odrodzeniem. Warto podarować je osobom powracającym do zdrowia lub zmagającym się z problemami sercowymi.