Gdynia Design Days startuje 3 lipca, a w programie oprócz wystaw, ciekawe wykłady i warsztaty, projekcje filmowe, design dla dzieci, a wszystko to w Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym Gdynia oraz w Terminalu Designu na placu Kaszubskim.
Gdynia Design Days: wystawa główna
Tegoroczna wystawa główna GDD 2015 pod nazwą „Sieci”, wprost odwołuje się struktury sieciowej miasta i próbuje wykorzystać design do poprawy jej kondycji. Na tegorocznej wystawie ocieramy się o zagadnienia budowania i ulepszania miejskich struktur: począwszy od systemów wspierania przedsiębiorców i rzemieślników czy systemu gospodarki komunalnej, poprzez wykorzystanie nowych technologii do zbierania i przetwarzania danych o mieście, a skończywszy na dostosowaniu przestrzeni publicznej do zmieniającego się stylu życia. Wystawa, z założenia osadzona w miejskich potrzebach, wg słów kuratorów – Pauliny i Jacka Ryń – jest nakierowana na relacje społeczne i miejskie aktywności. W efekcie temat „Sieci” łapie projektantów w charakterystyczną miejską wieloznaczność.
Dynamizm miejskiego życia powoduje, że pewne procesy i relacje społeczne stają się niewidoczne w przestrzeni publicznej lub siłą rzeczy - marginalizowane. Dwie grupy projektowe zaproszone do zinterpretowania tematu tegorocznej wystawy, zauważyły to zjawisko. Nano-handel (projekt: Razy2) przywrócił w przestrzeń publiczną miejsce dla drobnego handlu. Prototyp mobilnego stoiska do ulicznej sprzedaży produktów czy rękodzieła zapewnia wygodę pracy i ułatwia użytkownikowi-sprzedawcy przemieszczanie z towarem. Projektanci stworzyli formę i znaleźli miejsce, aby tzw. „sprzedaż z koca” mogła zaistnieć w architekturze miasta. W ten sposób rozpoczynamy dyskusję na ile możliwe/konieczne jest znalezienie narzędzi systemowych regulujących jej funkcjonowanie w rygorze struktur miejskich. Projekt Outernetowy system wymiany sąsiedzkiej (projekt: Mikołaj Smoleński) wyznacza miejsce dedykowane barterowi (wymianie dóbr i usług). Forma mebla na stałe wpisanego w wyposażenie przestrzeni publicznej ułatwia m.in. osobom wykluczonym komputerowo (stąd autorska nazwa system outernetowy) oddanie-przyjęcie, pożyczenie czy ogłoszenie. Próba przywrócenia off-line’owych sposobów wymiany inspiruje do rozmowy nt. innowacyjnych systemów recyclingu i tzw. shared economy.
Projekt orient (projekt: Vormlab) dotyka tematu sieci poprzez nowe technologie. Sensory umieszczone w dowolnych miejskich przestrzeniach zbierają dane o warunkach atmosferycznych i przesyłają je na serwer. W ten sposób, w czasie rzeczywistym, tworzy się mapa atmosferyczna miasta dostępna w sieci. Zbieranie i prezentacja danych to jedno z trudniejszych wyzwań samorządu. Metoda tzw. mapowania przestrzeni jest narzędziem usprawniającym diagnozowanie miasta, a więc też zarządzanie nim.
Dynamika zmian zachodzących w mieście odbija się na naszych codziennych wyborach. Kolejne projekty wystawy GDD są odbiciem współczesnego, typowo miejskiego stylu życia. Radio węzeł – cała polska słucha Gdyni (projekt: Nomad Things) powstał z potrzeby przeniesienia się podczas pracy biurowej, w sentymentalne doświadczenie wakacyjnej Gdyni. Zaprojektowany system daje możliwość odsłuchiwania dźwięków pobieranych z różnych gdyńskich lokalizacji w czasie rzeczywistym, poprzez stronę internetową. Pod marketingowym pomysłem „sprzedania” poza granicami miasta tego, co się z nim kojarzy, kryje się obraz wielozadaniowego trybu życia jaki wielu z nas prowadzi. W jednym czasie musimy/chcemy być w różnych miejscach, musimy/chcemy robić kilka rzeczy. Czemu w Krakowie nie posłuchać na żywo dźwięków z Portu Gdynia? Wszystko wolno. Wielozadaniowość współczesnego życia przebija także w projekcie Zabawki piaskowe (projekt: Dingflux). Poza odpowiedzią na potrzebę rodzica łączącego swoją aktywność w przestrzeni publicznej z opieką nad dzieckiem, projekt przywołuje refleksję nad postępująca zmianą społeczną. Dzieci powszechnie towarzyszą swoim rodzicom podczas wykonywania ich obowiązków. Tradycyjny system opieki wspierany przez najbliższą rodzinę, ulega przebudowie na rzecz wsparcia instytucjonalnego, wspólnot sąsiedzkich czy wprowadzania udogodnień do przestrzeni publicznej. Życie miejskie zmienia nasze przyzwyczajenia i sposoby realizacji nawet podstawowych potrzeb takich jak jedzenie czy spanie. Pałeczki rybne (projekt: Marina Mallado Mendieta) to projekt poszukujący uniwersalnego rozwiązania na wygodną konsumpcję uliczną. Czemu nie odrzucić noża i widelca, skoro wielu z nas odrzuciło już stół w jadalni?
Projektanci poruszyli także temat redefinicji związku człowieka z naturą. Ławka zrównoważona (projekt: Witamina D) mierzy się ze schematem tej więzi poprzez prostą formą mebla miejskiego. Czy jest dziś środowisko naturalne w mieście? Do jakiego stopnia miasto może odwrócić się od tradycyjnego pojmowania „naturalności”? Choć projekt nie odpowiada na te pytania, w przewrotny sposób daje do zrozumienia, że nie jest możliwe utrzymanie równowagi bez odniesienia do przyrody. Odpowiedź na pytanie o zmieniającą się rolę środowiska naturalnego w mieście, nasuwa jednak kolejny prototyp mebla miejskiego - Światło i wiatr (projekt: Studio Robot). Zaproponowane siedzisko wykorzystuje zasób naturalny Gdyni – wiatr – aby generować światło. Jeden element pełni kilka funkcji i zamiast konsumować energię, przetwarza ją z zasobów naturalnych. To ważne założenie przy projektowaniu na użytek przestrzeni publicznych, które musi poszukiwać rozwiązań dostosowanych do ograniczonych budżetów miejskich.
Design w mieście musi służyć do wypracowania rozwiązań dla lokalnych problemów i do podnoszenia jakości życia. Jednym z wyzwań stojących przed miastami jest właściwa diagnoza tych problemów i sformułowanie ich w sposób, na który design może odpowiedzieć. Niektóre z prototypów wystawy być może pomogą Państwu w pogłębionej, osobistej refleksji na ten temat.
Tekst: Barbara Marchwicka
Gdynia Design Days 2015 - galeria>>
